بریس ستون فقرات دستگاهی است که برای محدود کردن حرکات ستون فقرات طراحی شده استاین دستگاه بیشتر برای مدیریت شکستگیهای ستون فقرات استفاده میشود اما میتوان از آن برای دلایل دیگری مانند پشتیبانی از ستون فقرات پس از عمل جراحی نیز استفاده کرد.
محدود کردن حرکات ستون فقرات از طریق پوشیدن بریس ستون فقرات به فرآیند بهبودی کمک می کند و همچنین می تواند به جلوگیری از وارد شدن آسیب یا صدمات بیشتر کمک کرده و ناراحتی را به حداقل برساند.
متخصصین مرکز جامع توانبخشی امید بعد از انجام عکسبرداریهای دقیق، براساس شدت و نوع شکستگی ستون فقرات بهترین برنامه درمانی را برای بیمار تجویز می کنند.
درمان شکستگیهای ستون فقرات، با مدیریت درد و ثابت کردن ستون فقرات برای پیشگیری از وارد شدن آسیب بیشتر، آغاز میشود. ممکن است سایر آسیبهای بدن (به عنوان مثال ستون فقرات قفسه سینه) نیز وجود داشته باشد و به درمان آن احتیاج باشد. ممکن است بسته به نوع شکستگی و ثبات آن، بستن بریس و یا عمل جراحی ضرورت داشته باشد.
مزایای بریس شکستگی ستون فقرات
بریس و ارتز، سه کار را انجام میدهند: ۱) حفظ تعادل و هماهنگی ستون فقرات؛ ۲) بی حرکت کردن ستون فقرات در طول فرایند درمان؛ ۳) کنترل درد با محدود کردن حرکت ستون فقرات. شکستگیهای ثابت ممکن است فقط به ثابت کردن ستون فقرات با یک بریس احتیاج داشته باشند؛ مانند گردن بند طبی (Miami J) که برای شکستگیهای ناحیه گردن استفاده میشود؛ بریس ستون فقرات گردن- قفسه سینه (Minerva) که برای شکستگیهای کمر استفاده میشود یا یک ارتز تراکولامبار- ساکرال (TLSO) که برای شکستگیهای پایین کمر استفاده میشود و ستون فقرات ناحیه قفسه سینه، ناحیه پایین کمر و ناحیه ساکرال را در بر میگیرد. معمولاً پس از ۸ تا ۱۲ هفته، استفاده از بریس متوقف میشود. ممکن است در شکستگیهای گردن بدون ثبات یا موارد در رفتگی، برای قرار دادن ستون فقرات در موقعیت صحیح خود به تراکشن نیز احتیاج باشد. ممکن است یک حلقه هالو یا بریس جلیقهای نیز لازم باشد.
آیا استفاده از بریس ستون فقرات میتواند عوارضی به دنبال داشته باشد؟
حرکت در ستون فقرات را نمیتوان به طور کامل متوقف کرد؛ بنابراین گاهی اوقات ممکن است برای مدیریت وضعیت شما استفاده از بریس ستون فقرات کافی نباشد و سایر درمانها نیز لازم باشند.
پوشیدن بریس ستون فقرات باعث ضعف عضلات اطراف ستون فقرات میشود زیرا بریس ستون فقرات اساساً کار این ماهیچهها را انجام میدهد؛ با این حال به شما توصیه میشود هنگامی که دیگر به بریس ستون فقرات خود احتیاج ندارید، استفاده از آن را به تدریج متوقف کنید و یک برنامه ورزشی برای تقویت مجدد عضلات خود را در پیش بگیرید.
بستن بریس ستون فقرات
استفاده از کوله پشتی به منظور حمل وزن بار میتواند راحتی مورد نظر را فراهم کند. اما باید توجه داشت که وزن کوله پشتی باید متناسب با وزن بدن شما باشد و حداکثر ۱۰ درصد از وزن بدن را نباید تجاوز کند. به عنوان مثال، اگر وزن شما ۶۸ کیلوگرم است، وزن کوله پشتی شما نباید بیشتر از ۶ کیلو و ۸۰۰ گرم باشد. با رعایت این محدودیت، شانهها به خوبی قادر به تحمل وزن کوله پشتی خواهند بود و هیچ مشکلی برای شما ایجاد نخواهد شد. وزن بار به درستی توزیع خواهد شد.
در صورتی که قصد دارید برای مدت طولانیتری از کوله پشتی استفاده کنید، وزن آن نباید بیش از ۲۰ درصد از وزن بدنتان باشد. به عنوان مثال، اگر وزن شما ۶۸ کیلوگرم است، حداکثر وزن کوله پشتی قابل قبول ۱۳ کیلوگرم خواهد بود. در غیر این صورت، وزن سنگین کوله پشتی باعث از بین رفتن تعادل شما خواهد شد و فشار زیادی به بدن وارد خواهد شد.
اگر شما عادتی به حمل کوله پشتی سنگین ندارید، توصیه میشود تدریجاً وزن کوله پشتی را افزایش دهید تا عضلات شما برای تحمل وزن بار بیشتر آماده شوند. همچنین، به تنظیم بندهای کوله پشتی توجه کنید و در فواصل زمانی مشخصی استراحت کنید. اینکه به تدریج به کوله پشتی و استفاده از آن عادت کنید، به شما کمک خواهد کرد تا به درستی از آن استفاده کنید و مشکلاتی را که ممکن است به وجود بیاید، کاهش دهید.
بریس ستون فقرات باید در موارد زیر پوشیده / برداشته شود:
(فیزیوتراپیست گزینه مناسب را انتخاب میکند)
گزینه ۱- دراز کشیدن
- روی کمر خود دراز بکشید. زانوهای خود را خم کنید تا کف پاهای شما روی تخت قرار بگیرد.
- باسن خود را از روی تخت خواب بلند کنید تا بتوانید صفحه پشتی بریس ستون فقرات را به زیر بدن خود بلغزانید.
- خود را روی بریس ستون فقرات پایین بیاورید.
- بررسی کنید که بریس ستون فقرات، درست در مرکز کمر شما قرار گرفته باشد و پایین بریس ستون فقرات روی باسن شما قرار داشته باشد.
گزینه ۲- دراز کشیدن
- روی پهلوی خود بچرخید.
- صفحه پلاستیکی جانبی و نوارهای ولکرو را به پایین و در سطح کمر خود بکشید.
- روی کمر خود بچرخید.
- بررسی کنید که بریس ستون فقرات در مرکز کمر شما قرار گرفته باشد، در حالی که پایین بریس ستون فقرات روی باسن شما قرار داشته باشد.
گزینه ۳- نشستن
- همانطور که در بخشهای دراز کشیدن و نشستن گفته شد، روی لبه تخت خواب بنشینید.
- بریس ستون فقرات را درجلوی بدن خود ببندید و اطمینان حاصل کنید که بخش میانی سوراخها در یک خط مستقیم در راستای مرکز بدن شما قرار بگیرند.
- صفحه پشتی بریس ستون فقرات را در حالی که از طرف راست شما باز است، به پشت خود ببرید.
- اطمینان حاصل کنید که پایین بریس ستون فقرات روی بالای باسن شما قرار گرفته باشد.
- صفحه جلوی بریس ستون فقرات را روی شکم خود قرار دهید. فلپهای پلاستیکی سفید رنگ روی طرفین بریس میتوانند روی داخل یا خارج صفحه جلویی قرار بگیرند.
- سه بند کش مانند روی طرف راست خود را بکشید و آنها را به صفحه جلوی متصل کنید.
- بندهای والکرو را باز کرده و برای محکم کردن بریس ستون فقرات آنها را بکشید بریس ستون فقرات باید متناسب بدن شما شده و در عین حال راحت باشد.
- به محض آنکه بریس ستون فقرات به طور کامل محکم شد، اطمینان حاصل کنید که مجموعه حفرههای وسط بریس، در خط مستقیمی در امتداد مرکز بدن شما قرار گرفتهاند.
راحتتر کردن بریس ستون فقرات
شما میتوانید از پمپ برای پر کردن کیسه هوا در صفحه پشتی بریس ستون فقرات خود استفاده کنید- این پمپ دو انتها دارد که پمپهای روشن هوا را به داخل میکشند و پمپهای مشکی آن را خارج میکنند.
این پمپها برای انطباق بریس ستون فقرات با انحناهای کمر شما باد میشوند و پس از یک بار باد شدن، به باد شدن مجدد احتیاجی ندارند. مگر اینکه سر شفاف نگهدارنده هوا از بریس ستون فقرات جدا شود.
حرکت از حالت خوابیده به حالت نشسته
روی یک طرف بدن خود بچرخید و در حالی که با استفاده از بازوهای خود بدن خود را بلند میکنید، پاهای خود را از تخت آویزان کنید (نموداری که در ادامه آمده است را مشاهده کنید) لطفاً به نکات زیر توجه کنید:
- اگر برای بستن بریس ستون فقرات خود نشستهاید، لطفاً بلافاصله پس از قرار گرفتن در حالت نشسته این کار را انجام دهید.
- اگر برای آماده شدن به منظور ایستادن نشستهاید، لطفاً قبل از ایستادن، لحظهای بنشینید تا اطمینان حاصل کنید که سر شما گیر نمیرود.
در آوردن بریس ستون فقرات
برای درآوردن بریس ستون فقرات، به وضعیتی برگردید که هنگام پوشیدن بریس در آن قرار داشتهاید.
- بندها را از روی طرف راست خود باز کنید، مراقب باشید که بندهای ولکرو را به طرف اصلی خود بازگردانید تا از گره خوردن آنها جلوگیری کنید.
- لطفاً اطمینان حاصل کنید که بندهای روی طرف چپ خود را باز نمیکنید؛ چرا که این بدین معنا است که برای پوشیدن دوباره بریس ستون فقرات خود، مشکل پیدا خواهید کرد و نمیتوانید آن را به تناسب مناسب قبلی آن بازگردانید. (این بندها با تنظیم خود فیزیوتراپیست بسته شدهاند و بهتر است به همان شکل باقی بمانند.)
- بریس ستون فقرات را باز کرده و آن را در بیاورید.
- آن را در موقعیتی قرار دهید که در صورت نیاز مجدد به آن، بتوانید به راحتی به آن دسترسی پیدا کنید.
صفحات قفسه سینه
ممکن است بریس ستون فقرات شما، بسته به تشخیص داده شده برای شما، دارای صفحه قفسه سینه باشد یا آن را نداشته باشد.
اگر بریس ستون فقرات شما دارای صفحه قفسه سینه است، فرایند بستن و درآوردن آن دقیقا به همان شکل قبل است. صفحه قفسه سینه توسط فیزیوتراپیست شما نصب و تنظیم میشود و باید با یک سوم فوقانی استخوان قفسه سینه شما تناسب داشته باشد. اگر صفحه سینه بریس ستون فقرات در هر نقطهای به گردن شما اصابت میکند، به این معنا است که بریس بیش از حد بلند شده و باید مجدداً پایین کشیده شده و در راستای باسن شما قرار بگیرد.
اطلاعات مهم
لطفاً به نکاتی که در ادامه میآید، توجه کنید:
- برای جلوگیری از سایش یا کشیده شدن بریس ستون فقرات روی بدن خود و ایجاد قرمزی یا زخم، باید حتماً یک لباس نازک زیر آن بپوشید تا بین بدن شما و بریس قرار بگیرد.
- بریس ستون فقرات باید تنگ اما راحت باشد.
- اگر تعریق بیش از حد رخ میدهد، لطفاً بریس ستون فقرات خود را برای مدت کوتاهی در بیاورید و دراز بکشید- به خصوص اگر دارای زخم عمل جراحی هستید، این موضوع اهمیت بسیاری پیدا میکند.
- بریس ستون فقرات باید در تمام طول مدت پوشیده شود؛ به جز در هنگامی که صاف در رختخواب دراز کشیدهاید مگر اینکه شما دستورالعمل متفاوتی از فیزیوتراپیست یا پزشک مشاور خود دریافت کرده باشید.
- بریس ستون فقرات فقط باعث محدودیت حرکت در کمر شما میشود و آن را به طور کامل از بین نمیبرد. مهم است که برای جلوگیری از قوز کردن، موقعیت وضعی بدن خود را تحت نظارت قرار دهید و از هرگونه خم شدن، بلند کردن اجسام یا چرخیدن خودداری کنید.
- پدهای موجود در بریس ستون فقرات را میتوان خارج کرد و به وسیله دست شست. باید قبل از قرار دادن مجدد پدها در بریس ستون فقرات، آنها را کاملاً خشک کرده و هرگز بریس ستون فقرات را بدون آنها نپوشید.
- حمام کردن و دوش گرفتن ممنوع است مگر آنکه دستورالعمل متفاوتی در این باره از پزشک مشاور خود دریافت کرده باشید.
- اگر فکر میکنید درباره تکنیکهای شستن و پوشیدن بریس ستون فقرات به راهنمایی احتیاج دارید، در این باره با درمانگر متخصص خود صحبت کنید.
- اگر در رابطه با بریس ستون فقرات هر گونه مشکلی دارید، برای تماس گرفتن با تیم فیزیوتراپی با شماره تماس موجود در بخش تماسهای ضروری، تردید نکنید.
مرخص شدن از بیمارستان و مراقبتهای بعدی
قبل از آنکه از بیمارستان مرخص شوید، لازم است پوشیدن و درآوردن بریس ستون فقرات بدون کمک متخصص مراقبتهای پزشکی خود را یاد بگیرید. اغلب بیماران بلافاصله پس از مرخص شدن از بیمارستان، انجام این کار را خود مدیریت میکنند یا گاهی اوقات از اعضای خانواده/ مراقبین خود برای پوشیدن و درآوردن بریس ستون فقرات کمک میگیرند.
شما همچنین احتیاج دارید که بتوانید به راحتی در بریس ستون فقرات خود بنشینید، در مسافتهای کوتاه راه بروید و (در صورت وجود راه پله در محیط منزل) از پلهها بالا و پایین بروید.
ممکن است انتظار داشته باشید برای پیگیریهای پس از درمان، از عکسبرداری با اشعه ایکس برای نظارت بر فرآیند درمان شما استفاده شود. اگر این مورد برای شما در نظر گرفته شده است، تاریخها و زمانهای جلسات مربوط به آن توسط فیزیوتراپیست شما برنامه ریزی میشود. لطفاً اولاً به عکسبرداریهای خود با اشعه ایکس، و سپس به قرار ملاقات مجدد خود با فیزیوتراپیست توجه کنید. لطفاً زمان کافی برای رسیدگی به این جلسات پیگیری را در نظر بگیرید؛ زیرا اهمیت آنها بسیار زیاد است و نباید از آنها غفلت کرد.
چه زمانی میتوان پوشیدن بریس ستون فقرات را متوقف کرد؟
بریس ستون فقرات معمولاً برای یک دوره هشت ماهه پوشیده میشود تا از کمر شما پشتیبانی کرده و حرکت در نواحی دچار شکستگی را محدود کند. اما این مدت زمان میتواند بسته به میزان بهبودی شما و نظر پزشک مشاور تغییر کند.
معمولاً پس از انجام آخرین عکس برداری با اشعه ایکس، به شما گفته میشود که شکستگی به شکل موثری بهبود یافته و شما میتوانید استفاده از بریس ستون فقرات را متوقف کنید. فیزیوتراپیست درباره این موضوع با شما صحبت خواهد کرد و دستورالعملهای بعدی را در این مرحله به شما خواهد داد.
به شما توصیه میشود استفاده از بریس ستون فقرات را به تدریج کنار بگذارید تا از ایجاد کشش ناگهانی در ناحیه کمر جلوگیری کرده و همچنین به تقویت تدریجی عضلات کمک کنید تا ناراحتی را به حداقل برسانید. فیزیوتراپیست شما توصیههای لازم در این باره را به شما خواهد داد و به شما توصیه میکند به مدت یک تا دو هفته، مدت زمان استفاده روزانه از بریس را به تدریج کاهش دهید.
هنگامی که کنار گذاشتن تدریجی بریس ستون فقرات خود را آغاز میکنید، ممکن است در ابتدا در ناحیه آسیب دیده ستون فقرات احساس سفتی و خشکی داشته باشید. این یک امر طبیعی است و همانطور که سطح فعالیت شما افزایش پیدا میکند، این مشکل نیز بهبود مییابد. همچنین فیزیوتراپیست برای بهبود این وضعیت و کمک به تقویت عضلات ستون فقرات شما، ورزشهایی را به شما توصیه میکند. در صورت لزوم ممکن است برای پشتیبانی بیشتر از فرایند درمان خود، پس از درآوردن بریس ستون فقرات، به یک فیزیوتراپی سرپایی نیز ارجاع داده شوید.
به محض آنکه بریس ستون فقرات خود را در بیاورید، باید سعی کنید موقعیت وضعی ناحیه بالا تنه خود را حفظ کنید. بریس ستون فقرات تا این لحظه از کمر شما پشتیبانی کرده است و کنار گذاشتن آن میتواند باعث وارد شدن کشش اضافی روی عضلات کمر شود. همچنین باید از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و به صورت کنترل شده به فعالیتهای قبلی خود بازگردید. اگر هرگونه فعالیت خاصی وجود دارد که مایلید مجدداً به آنها باز گردید، لطفاً ابتدا برای دریافت مشاوره با فیزیوتراپیست خود صحبت کنید.