کمردرد مشکلی بسیار رایج در بین افراد است به‌طوری‌که بر اساس بسیاری از تخمین‌ها، هر بزرگسال حداقل یک‌بار در زندگی خود مجبور به مراجعه به پزشک به دلیل مشکل مرتبط با کمر میشود. اما بین کمردرد مکانیکی و التهابی تفاوت زیادی وجود دارد.
کمردرد التهابی دلایل زیادی دارد. دلیل اصلی کمردرد التهابی در بزرگسالان زیر 45 سال اسپوندیلیت آنکیلوزان است. بیشتر کمردردهای التهابی مزمن هستند و هیچ درمانی ندارند اما با رویکرد چندوجهی که شامل ورزش، کشش، کایروپراکتیک کمر، فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و کمک از متخصص روماتولوژی یا متخصص ستون فقرات است، می‌توان به شکل مؤثرتری درد را کنترل کرد و زندگی سالم و شادی داشت.
کمردرد ممکن است به چندین دلیل ایجاد شده و پس از چند روز برطرف شود. بااین‌حال، موارد شدید کمردرد می‌تواند برای هفته‌ها یا حتی سال‌ها فرد را درگیر کند. تشخیص دلیل اصلی کمردرد اولین قدم در بهبود بیماری است. متخصصین کلینیک امید پس از تشخیص علت و نوع کمردرد (التهابی و غیر التهابی) درمان مناسب و یا تراپی‌هایی را برای بیمار توصیه و شروع می‌کنند. فیزیوتراپی، تمرینات مناسب برای بهبود وضعیت بدن، ماساژ و کایروپراکتیک می‌تواند در درمان کمردرد التهابی استفاده شود. برای کسب اطلاعات بیشتر دربارهٔ تشخیص و درمان کمردرد التهابی و یا برای رزرو نوبت در کلینیک توان‌بخشی امید می‌توانید با شماره‌تلفن‌های 02188801800 – 09128444990 تماس حاصل فرمایید.
دلایل کمردرد التهابی و غیر التهابی
در دسته‌بندی کمردرد، برخی افراد آن را به دو نوع التهابی و غیرالتهابی تقسیم می‌کنند که در واقع به کمردرد مکانیکی و کمردرد التهابی اشاره دارند. کمردرد مکانیکی یا غیرالتهابی به طور کلی به علتی مربوط به مکانیک بدن و اغلب ناشی از آسیب یا ضربه است.
علت کمردرد غیرالتهابی به طور ناگهانی رخ نمی‌دهد، بلکه معمولاً به علت نادرستی در قرارگیری بدن وقوع می‌کند. این نوع کمردرد به عنوان کمردرد غیرالتهابی شناخته میشود.
علاوه بر این، کمردرد غیرالتهابی ممکن است همراه با التهاب در منطقه کمر باشد که واکنش طبیعی بدن به آسیب است، اما این التهاب به تنهایی دلیل کمردرد نیست. کمردرد غیرالتهابی معمولاً با درمان‌های محافظه‌کارانه مانند تسکین فشار از نخاع توسط کایروپرکتیک با موفقیت درمان میشود.
هنگامی که علت کمردرد ناشی از التهاب است، آن را کمردرد التهابی می‌نامیم. تعداد افراد مبتلا به کمردرد التهابی نسبت به کمردرد مکانیکی کمتر است. عوامل مختلفی می‌توانند منجر به کمردرد التهابی شوند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
چه بیماری‌های خودایمنی ای باعث کمردرد التهابی میشود؟
هنگامی که بدن شروع به حمله اشتباهی به قسمت‌های بدن می‌کند بیماری خودایمنی محسوب میشود. درد مزمن گردن و کمر می‌تواند ناشی از این بیماری‌های خودایمنی باشد:
- آرتریت روماتوئید: بیماری است که در آن سیستم ایمنی بدن به مفاصل در سراسر بدن حمله می‌کند.
- اسپوندیلیت آنکیلوزان: نوعی آرتروز نادر است که ستون فقرات را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شیوع آن بیشتر در مردان است و معمولاً در اوایل بزرگسالی شروع میشود.
- مولتیپل اسکلروزیس: ام اس بیماری جدی است که در آن سیستم ایمنی بدن به‌اشتباه به رشته‌های عصبی حمله می‌کند و ممکن است به کمردرد و گردن درد منجر شود.
- آرتریت پسوریازیس: نوعی آرتروز است که با لکه‌های قرمز، خشک و خارش‌دار پوست همراه با درد و التهاب مفصل مشخص میشود.
اسپوندیلوز گردنی و آرتروز نیز از موارد دیگری هستند که ممکن است گردن یا کمر را تحت تأثیر قرار دهند اما لزوماً در اثر التهاب ایجاد نمی‌شوند بلکه معمولاً در اثر افزایش سن ایجاد می‌شوند.
مقایسه علایم کمردرد التهابی با کمردرد مکانیکی
مشکل کمردرد در حوزهٔ پزشکی موضوع جدیدی نیست. حدود 20٪ از مردم از درد مزمن رنج می‌بردند که درصد زیادی از این دردهای مزمن به علت درد در پشت به‌ویژه کمر یا ستون فقرات است.
همان‌طور که گفته شد کمردرد مزمن به دو علت کمردرد مکانیکی و التهابی ایجاد میشود که تشخیص تفاوت بین این دو برای افراد مشکل است. اگرچه آنها تفاوت‌هایی باهم دارند که برای تشخیص به بیماران کمک می‌کند تا درباره فرایند درمان و کنترل تصمیم بگیرند.
کمردرد التهابی
تعریف کمردرد التهابی به‌طورکلی به شرح زیر است:
- علت مشخصی ندارد.
- با خشکی بروز می‌کند به‌خصوص برای حدود نیم ساعت در صبح.
- با فعالیت، کشش، ورزش کاهش میابد.
- نیمه دوم شب در بدترین حالت است
- اغلب با درد در یک یا هر دو باسن همراه است.
کمردرد مکانیکی
تعریف این نوع کمردرد به‌طورکلی به شرح زیر است:
- دردی که با فعالیت، کشش یا ورزش شدیدتر میشود.
- دردی که با استراحت کمتر میشود.
- صبح‌ها یا بعد از استراحت با خشکی همراه نیست.
- دردی که ثابت نیست، اما ممکن است برای دوره‌های کوتاه‌مدت شدیدتر شود.
- با درد در باسن‌ها همراه نیست.
درمان کمردرد التهابی
قبل از اینکه به گزینه‌های درمانی بپردازیم، لازم است دربارهٔ یک باور اشتباه تذکر دهیم. اولین مورد این است که شکاندن مفاصل (شکاندن قولنج) چه توسط خود فرد و چه با کمک متخصص پزشکی، می‌تواند باعث آرتروز شود. در حقیقت شکاندن قولنج کمر باعث آرتروز نمی‌شود. همچنین شکاندن دیگر مفاصل مانند بند انگشتان یا گردن نیز باعث آرتروز نخواهد شد.
با پزشک صحبت کنید
اگر فکر می‌کنید دچار کمردرد التهابی هستید حتماً با پزشک صحبت کنید. معمولاً کمردرد التهابی توسط پزشکان عمومی به‌اشتباه کمردرد مکانیکی تشخیص داده میشود. در مواردی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS) ، هرچه مدت طولانی‌تری بدون درمان مناسب سپری شود، احتمال اینکه علائم شدید ایجاد شود بیشتر است.
همچنین بیمار باید فوراً به روماتولوژیست مراجعه کند تا برنامه کنترل مؤثر برای این بیماری مزمن شروع شود.
بسیاری از بیماران به‌محض مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) و فعالیت، تسکین درد را احساس می‌کنند. گاهی همین اقدامات برای کنترل اسپوندیلیت آنکیلوزان کافی است. اگرچه برای افراد دیگر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و فعال نگه‌داشتن آنها کافی نیست و نیاز به کایروپرکتیک و فیزیوتراپی احساس میشود.
کایروپرکتیک و فیزیوتراپی
اگر به دنبال تسکین بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS)یا نوع دیگری از کمردرد التهابی هستید، جستجوی مطب کایروپراکتیک که دارای متخصص فیزیوتراپی است، ایده خوبی است. این دو حرفه پزشکی به‌خوبی مکمل یکدیگر هستند و هر دو می‌توانند به‌عنوان بخشی از برنامه درمانی یا کنترلی مفید باشند.
متخصص کایروپراکتیک می‌تواند به درمان انواع مختلف آرتروز کمک کند و با کمک متخصص فیزیوتراپی، بسیاری از بیماران تسکین درد قابل‌توجهی میابند. تکنیک‌های معمول کنترلی برای بیماران مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان شامل کایروپراکتیک قبل از مرحله التهاب حاد، فلکشن دیستراکشن، اصلاح وضعیت بدن و تمرینات زیادی است که ستون فقرات را نرم تر می‌کند و از هم آمیختن مهره‌ها (که در موارد شدید ایجاد میشود) جلوگیری می‌کند.
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد کایروپراکتیک می‌تواند به تسکین درد و سایر علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کند، اگرچه مطالعات بیشتری باید در این زمینه انجام شود.
سایر روش‌های درمانی
یکی از بدترین موارد در کمردرد التهابی شدیدتر شدن درد در هنگام شب است زیرا هنگامی که فرد حرکت نمی‌کند، نشانگرهای التهابی بروز میابند و بسیاری از افراد شب‌هنگام از شدت کمردرد التهابی بیدار می‌شوند. خوشبختانه، چند کار ساده وجود دارد که می‌توان برای کمک به بهتر خوابیدن انجام داد.
- کشش قبل و بعد از خواب: انجام حرکات کششی هم قبل از خواب و هم درست بعد از بیدارشدن می‌تواند به کنترل درد در طول شب کمک کند. همچنین می‌تواند باعث میشود که بیمار روز خود را بدون درد و خشکی شایع در کمردرد التهابی شروع کند.
- داروهای خود را بررسی کنید: برخی مطالعات نشان می‌دهد که کورتیکواستروئیدها ممکن است با بی‌خوابی مرتبط باشند. اگر در حال حاضر این دارو را مصرف می‌کنید می‌تواند یکی از دلایل عدم خواب کافی باشد. همچنین می‌توانید داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی را قبل از خواب مصرف کنید تا در طول شب درد تسکین یابند.
- بالش و تشک خود را بررسی کنید: اگر هنگام خواب وضعیت ستون فقرات صحیح نباشد مشکل کمردرد تشدید میشود. معمولاً تشک خیلی نرم یا بالش خیلی بزرگ مشکل‌ساز است. اگر به پهلو می‌خوابید، سعی کنید بالشی بین پاها قرار دهید تا هنگام خواب ستون فقرات کمر صاف باشد.
تمرینات مربوط به کمردرد التهابی
چندین تمرین برای کمردرد التهابی وجود دارد که قبل از انجام باید با پزشک خود مشورت کنید. بسیاری از بیماران مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان می‌دانند که انجام ورزش و کشش برای تسکین درد ضروری است.
کاردیو
این تمرینات ضربان قلب را افزایش می‌دهد، روحیه را تقویت می‌کند و باعث تسکین طبیعی درد بدن می‌شوند. سعی کنید به این تمرینات سادهٔ کاردیو پایبند باشید:
- شناکردن
- پیاده‌روی
- دوچرخه‌سواری
تمرینات استقامتی
تمرکز بر تقویت عضلات اصلی به حفظ وضعیت بدن و حمایت از ستون فقرات کمک می‌کند. برخی از این تمرینات شامل تمرینات یوگا می‌شوند مانند:
- پل
- تخته
- سوپرمن
- گلوت پرس
کشش
حرکات کششی بدن فرد را نرم و منعطف نگه می‌دارند و به کنترل درد کمک می‌کنند و همچنین می‌تواند احتمال جوش خوردن مهره‌ها به دلیل اسپوندیلیت آنکیلوزان را کاهش دهد.
- کشش توراسیک نشسته
- کشش فرم 4 نشسته
- کشش‌های مختلف گردن
- کشش گربه و گاو
- سگ روبه‌بالا و پایین
گنجاندن برخی از این کشش‌ها و تمرینات در برنامه روزمره به بیمار کمک می‌کند تا به طور مؤثر درد التهابی خود را کنترل کند.
