روشی است که امروزه برای درمان طیف وسیعی از عارضه‌ها در حال رواج بوده و می‌تواند در درمان آسیب‌های ورزشی تا ریزش مو مورد استفاده قرار بگیرد. در این روش از سلول‌های خونی خود فرد برای تسریع روند بهبودی در یک منطقه‌ی خاص استفاده می‌شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد تزریقات پی آر پی و کاربرد آن‌ها در پزشکی با مرکز جامع توانبخشی امید به شماره‌های 02188801800 تماس حاصل فرمایید.
پلاسمای غنی از پلاکت چیست؟
پلاسمای غنی از پلاکت‌ها از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول، پلاسما است که بخش مایع خون را تشکیل می‌دهد. بخش دیگر، پلاکت‌ها هستند که به عنوان سلول‌های خونی مسئول فرایند تخثر خون شناخته می‌شوند. علاوه بر این، پلاکت‌ها دارای فاکتورهای رشدی هستند که می‌توانند تولید سلول‌ها و ترمیم بافت در مناطق آسیب دیده را تحریک کنند. پلاسمای غنی از پلاکت یک نوع خون است که در آن مقدار پلاکت‌ها بیشتر از حد طبیعی قرار دارد.
برای تهیه پلاسمای غنی از پلاکت، یک مقدار خون از بیمار گرفته می‌شود و در دستگاهی به نام سانتریفیوژ قرار داده می‌شود. این دستگاه با سرعت بالا نمونه خون را چرخانده و اجزای مختلف آن را از یکدیگر جدا می‌کند و پلاکت‌ها را در پلاسما جمع‌آوری می‌کند.
مزایای تزریق پلاسمای غنی از پلاکت
تزریق پی آر پی مزایای زیادی دارد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
پی آر پی روشی کم تهاجمی است
این روش با گرفتن یک نمونه خون از بیمار شروع می‌شود. سپس خون فراوری شده و تغلیظ می‌شود. هدف از این کار تولید نمونه‌ای است که فاکتورهای رشد کافی برای ترمیم آسیب یا بیماری فرد را داشته باشد.
نتیجه‌ی تزریق پلاسمای غنی از پلاکت معمولاً طولانی مدت است
اکثر بیماران پس از یک یا دو جلسه انجام پی آر پی شاهد نتایجی بوده‌اند که تا بیش از 1 سال ماندگاری داشته است.
تزریق پی آر پی روشی بی خطر است
از این جایی که در این روش از خون خود بیمار استفاده می‌شود می‌توان آن را بسیار ایمن محسوب کرد. پی آر پی روش جدیدی نیست و زمان زیادی است که از سال 1970 در بیمارستان‌ها و در طب ورزشی با هدف ترمیم آسیب‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاهش و بهبود مؤثر التهاب
ساختار آناتومیک انسان بسیار پیچیده است و برای بهبود عضلات، مفاصل یا رباط‌های آسیب دیده، ممکن است زمان طولانی نیاز باشد. در بیشتر موارد، مدت زمان بهبودی بستگی به شدت آسیب دیدگی دارد و ممکن است تا ماه‌ها یا حتی سال‌ها به طول بیانجامد.
تکنیک پی آر پی (پالس مغناطیسی توانایی بازسازی) یک روش پیشرفته است که فرآیند بهبود را به صورت مؤثر و بدون خطر تسریع می‌کند. این تکنیک به طریقی مؤثر در کاهش التهاب و تورم نیز تأثیر گذار است.
رفع نیاز به انجام عمل جراحی
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت می‌تواند بسته به شدت آسیب وارد شده، نیاز به انجام عمل جراحی را برطرف کند.
هدف از انجام پی آر پی
تزریق پی آر پی کاربردهای بسیار مختلفی دارد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
آسیب‌های تاندونی
تاندون‌ها طناب‌های بافتی محکمی هستند که عضله را به استخوان متصل می‌کنند. بهبود تاندون‌ها پس از آسیب دیدن معمولاً به کندی صورت می‌گیرد. پزشکان از تزریق پی آر پی برای درمان مشکلات مزمن تاندونی مثل آرنج تنیسورها، تاندونیت آشیل در ناحیه‌ی مچ پا و زانوی پرشکاران که باعث درد در کشکک زانو می‌شود استفاده می‌کنند.
آسیب‌های حاد
پزشکان از تزریق پی آر پی برای درمان آسیب‌های ورزشی حاد مثل کشیدگی همسترینگ یا پیچ خوردگی زانو نیز استفاده می‌کنند.
ترمیم پس از جراحی
بعضاً پس از انجام عمل جراحی از تزریق پی آر پی برای ترمیم پارگی تاندون (مثل پارگی روتاتور کاف در شانه) یا رباط (مثل رباط صلیبی قدامی زانو) استفاده می‌شود.
استئوآرتریت
تزریق پی آر پی در زانو می‌تواند به افراد مبتلا به استئوآرتریت کمک کند. در مطالعات انجام شده مشخص شده است که تزریق پی آر پی برای درمان استئوآرتریت نسبت به تزریق هیالورونیک اسید تأثیر بیشتری دارد. البته جامعه‌ی مورد بررسی در این تحقیقات کوچک بوده و برای رسیدن به نتیجه‌ی قطعی به مطالعات بیشتری نیاز خواهیم داشت.
چگونه باید برای تزریق پی آر پی آماده شد؟
اقداماتی برای آماده شدن قبل از انجام پی آر پی وجود دارند. این اقدامات به چگونگی دریافت پی آر پی بستگی خواهند داشت.
پلاسمای غنی از پلاکت را می‌توان با روش‌های مختلفی تزریق کرد. برای مثال در برخی از موارد قبل از انجام تزریقات از یک بی حس کننده‌ی موضعی لیدوکایین بر روی پوست سر استفاده می‌شود. در این صورت لازم است تا مدتی قبل از نوبت تزریق خود در کلینیک حاضر باشید.
در موارد دیگر، ماده‌ی بی حسی با پی آر پی مخلوط می‌شود تا ناراحتی ناشی از تزریقات به حداقل میزان ممکن برسد. در برخی از موارد پزشک شما از پی آر پی در حین عمل جراحی استفاده می‌کند. در این موارد باید به توصیه‌ها و دستورالعمل‌های جراح خود قبل از انجام عمل جراحی توجه داشته باشید.
روند تزریق پی آر پی
در روند عادی تزریق پی آر پی باید انتظار موارد زیر را داشته باشید:
- پرستار مقداری از خون شما را گرفته که این مقدار به محل تزریق پی آر پی بستگی خواهد داشت.
- خون شما در دستگاه سانتریفیوژ قرار داده شده که با چرخیدن سریع باعث جدا شدن اجزای خون از یکدیگر می‌شود. این مرحله در حدود 15 دقیقه زمان خواهد برد.
- تکنسین مربوطه پلاسمای جدا شده از خون را برای تزریق به محل مورد نظر آماده می‌کند.
- پزشک معمولاً از تکنیک‌های تصویربرداری مثل سونوگرافی برای تعیین دقیق محل تزریق استفاده می‌کند. سپس پی آر پی به محل مورد نظر (مثلاً یک تاندون خاص) تزریق می‌شود.
عوارض جانبی پی آر پی
از آن جایی که در این روش یک ماده به پوست شما تزریق می‌شود ممکن است عوارضی را در اثر این تزریقات مشاهده کنید.
پی آر پی یک ماده‌ی اتولوگ است. یعنی این ماده به طور مستقیم از بدن خود شما گرفته می‌شود. این امر خطر بروز واکنش آلرژیک در اثر تزریق داروهای مختلف مثل هیدروکورتیزون یا هیالورونیک اسید را کاهش می‌دهد. با این حال انجام تزریقات به خودی خود با خطراتی همراه خواهند بود:
- عفونت
- آسیب‌های عصبی
- درد در ناحیه‌ی انجام تزریق
- آسیب‌های بافتی
شما باید در مورد عوارض جانبی احتمالی و اقدامات انجام شده برای به حداقل رساندن آن‌ها با پزشک خود مشورت کنید.
زمان بهبودی پس از تزریق پی آر پی
زمانی که پی آر پی پس از یک آسیب تزریق می‌شود ممکن است پزشک به شما توصیه کند تا به ناحیه‌ی آسیب دیده استراحت دهید. البته این توصیه بیش از تزریق پی آر پی به علت وقوع آسیب انجام می‌شود. اکثر افراد می‌توانند پس از تزریق پی آر پی به فعالیت‌های روزمره‌ی خود ادامه دهند.
از آن جایی که تزریق پی آر پی به‌منظور تقویت بهبودی و رشد بافت ها انجام می‌شود ممکن است بلافاصله پس از انجام تزریق تفاوت قابل توجهی را مشاهده نکنید. با این حال پس از گذشت چند هفته تا چند ماه، منطقه‌ی آسیب دیده با سرعتی بیش از انتظار شما بهبود خواهد یافت.
سؤالات متداول
نرخ موفقیت تزریق پی آر پی چقدر است؟
تزریق پی آر پی در درمان آسیب‌های تاندونی و عضلانی توصیه می‌شود و نرخ موفقیت آن نزدیک به 80 درصد است.
ماندگاری نتایج تزریق پی آر پی چقدر است؟
تزریق پی آر پی می‌تواند به مدت 6 تا 9 ماه مؤثر باشد. البته مدت زمان مؤثر بودن پی آر پی به عوامل متعددی بستگی خواهد داشت.
پس از تزریق پی آر پی باید از انجام چه کارهایی پرهیز کنم؟
تا 72 ساعت پس از انجام تزریق از استفاده از یخ یا کمپرس گرم بر روی محل تزریقات خودداری کنید.
چه کسانی نباید تزریق پی آر پی را انجام دهند؟
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یا پی آر پی ممکن است برای این بیماران مناسب نباشد: افرادی که به بیماری‌هایی مبتلا هستند که انجام تزریقات باعث تشدید یا انتشار آن‌ها خواهد شد مثل عفونت‌های فعال، بیماری‌های متاستاتیک و برخی از بیماری‌های پوستی و اختلالات خونی.
