در شرایط مختلف، ستون فقرات ممکن است با مشکلات و آسیبهای مختلفی روبرو شود که منجر به درد میشود. یکی از بیماریهای متداول ستون فقرات، اسکولیوز یا انحنای ستون فقرات است. با این حال، درد ستون فقرات همچنین ممکن است در زمانی رخ دهد که ستون فقرات، که شامل یک شبکه اعصاب است، باریک شود و فشار بر روی این اعصاب ایجاد شود. علاوه بر این، درد معمولاً زمانی رخ میدهد که مفاصل، دیسکها یا عضلات ستون فقرات از همترازی خارج شوند، استخوانهای ستون فقرات شروع به پوسیدگی کنند یا به دلیل روند طبیعی پیری یا آرتریت اتفاق بیفتد. همچنین، تصادفات و صدمات حاد دیگر نیز میتوانند به ستون فقرات آسیب برسانند و درد ایجاد کنند. با این حال، یک پزشک متخصص ستون فقرات با تجربه، که مسائل مربوط به درد ستون فقرات را درک میکند، میتواند راهکارهای درمانی مناسب را پیشنهاد دهد تا بهترین روش درمانی برای شما را تعیین کند.
درد ستون فقرات
ستون فقرات، ساختارهای پشتیبانی پیچیدهای هستند که انواع حرکات را ممکن میسازند. این ستون فقرات از بالای گردن تا پایه استخوان دنبالچه تشکیل شده است و از سی و سه استخوان به نام مهرهها تشکیل شده است. ستون فقرات به پنج ناحیه، یعنی گردنی، قفسه سینه، کمر، خاجی و دنبالچهای تقسیم میشود.
آسیبهای مختلفی به ستون فقرات وارد میشود و روشهای مختلفی برای درمان آنها وجود دارد که بسته به میزان زمان و تأثیر آسیب بر شما، طبقهبندی میشوند. درد حاد ستون فقرات که معمولاً ناشی از آسیب دیدگی ناگهانی مانند سقوط یا بلند کردن اشیا سنگین است، ممکن است تا 6 هفته به طول بیانجامد. در این موارد، یک کایروپراکتور (متخصص در درمان با روش دستکاری در ستون مهرهای) ممکن است به درمان درد حاد کمک کند، اما باز هم مراجعه به یک پزشک متخصص ستون فقرات برای بررسی ریشهیابی مشکل و درمان موثر آن بسیار مهم است.
از طرف دیگر، درد مزمن ستون فقرات معمولاً بیش از 3 ماه طول میکشد. شرایط ماندگاری درد باید توسط پزشک متخصص ستون فقرات مورد بررسی و درمان قرار گیرند. این امر به ویژه در صورت وجود اختلال در عملکرد مثانه یا روده، بیحسی در اطراف دستگاه تناسلی، مشکل در خوابیدن یا درد همراه با تب، لرزش یا عرق مهم است.
بهترین دکتر ستون فقرات در تهران کیست؟
یک متخصص ستون فقرات یک پزشک تخصصی است که بیشترین تمرکز خود را بر روی درمان شرایط مرتبط با ستون فقرات دارد. در این زمینه، متخصصان مختلفی وجود دارند که هر کدام در زمینههای خاصی تخصص دارند. برخی از این متخصصان عبارتند از کایروپراکتورها (که درمان با روشهای دستکاری در ستون مهرهای را انجام میدهند)، فیزیوتراپیستها (که درمان فیزیکی و تمرینات توانبخشی را انجام میدهند)، جراحان ارتوپدی (که در صورت نیاز به جراحی ستون فقرات مداخله میکنند)، جراحان مغز و اعصاب (که در موارد جدیتری مانند تشخیص و درمان بیماریهای عصبی ستون فقرات فعالیت میکنند)، پزشکان کنترل درد (که درمان درد مزمن ستون فقرات را مدیریت میکنند) و روماتولوژیستهای مغز و اعصاب (که در بررسی و درمان بیماریهای التهابی و اتوایمیون ستون فقرات تخصص دارند).
انتخاب مناسبترین نوع متخصص ستون فقرات یا تیم متخصصین به حد زیادی به ماهیت، شدت و مدت زمان علائم بیمار وابسته است. برای دریافت بهترین مراقبت و درمان، مراجعه به یک پزشک متخصص ستون فقرات و مشاوره با او درباره نیازها و وضعیت شما میتواند مفید باشد. او میتواند شما را به متخصص مناسب ارجاع دهد و برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند.
هنگامی که باید به پزشک ستون فقرات مراجعه کنید
هنگامی که دچار آسیب نخاعی هستید، عواقب آن میتواند از درد و ناراحتی خفیف تا درد و حرکت محدود باشد. اگر هر نوع ناراحتی در ستون فقرات خود را تجربه کرده اید، مهم است که به پزشک ستون فقرات مراجعه کنید تا علت آن را تعیین کرده و به طور موثر آن را درمان کنید.علائم این بیماری سرنخ هایی را ارائه می دهد. اگر هر یک از موارد زیر را تجربه کردید، باید مشورت خود را با پزشک انجام دهید تا ارزیابی آنها را انجام دهد:
- درد کفل
- مشکل یا ضعف هنگام استفاده از بازو
- تهوع، سوزن سوزن شدن، و یا سوزش در پشت یا پاها
- درد در هر قسمت از پشت شما بالا، وسط یا پایین
- هنگامی چرخش نیم تنه، از خود درد را نشان می دهد
- درد شدید از ناحیه کمر به سمت باسن و ران تان
اگر در حال حاضر هریک از مشكلات بالا را تجربه كردهايد، ممكن است دچار يكي از آسيبها يا شرايط زير باشيد كه توسط پزشكان متخصص جراح ستون فقرات يا جراحان ما قابل درمان با روش جراحی يا بدون جراحي است:
- آرتروز
- کمردرد مزمن
- بیماریهای دیسک (بیماری تحلیل برنده کمر)
- مشکلات مربوط به دیسک (فتق، قطعه قطعه شدن یا پیش افت کردن)
- شکستگیها، از جمله شکستگیهای فشاری
- کیفوز (گوژپشتی یا افزایش انحنا در ستون فقرات )
- لوردوز (انحنای زیاد ستون فقرات بطرف جلو)
- پوکی استخوان
- سایر بیماریهای ستون فقرات
- سیاتیک
- اسکولیوز (خمیدگی جانبی ستون مهرهها در انسان و سایر مهره داران)
- آسیبهای نخاعی
- ناهنجاریهای ستون فقرات
- تنگی کانال نخاعی
- اسپوندیلولیستزیس (رانش مهره)
راه های تشخیص مشکلات ستون فقرات
هنگامی که از هر نوع آسیب به ستون فقرات رنج میبرید، توانایی شما در انجام کارهای ساده نیز تا حدود زیادی از شما سلب میگردد. به همین دلیل بسیار ضروری است که بیماران با پزشک ستون فقرات همکاری کنند تا بلافاصله دلیل اصلی ایجاد درد کمر یا گردن درد آنها مشخص شود و سپس یک برنامه درمانی مناسب تهیه کنند.
پزشک از انواع تستهای تشخیصی برای شناسایی ماهیت خاص آسیب یا وضعیت شما استفاده میکند. تشخیص بیماریها و اختلالات ستون فقرات با بررسی دقیق سابقه بیمار و معاینه جسمی آغاز میشود. جراح مغز و اعصاب برای درک علائم و زمان شروع آنها سؤالاتی را مطرح میکنند. وی میزان درد، رفلکس، قدرت عضلات، دامنه حرکت و واکنشهای محرک حسی بیمار را ارزیابی میکند. آزمایشات تشخیصی ممکن است موارد زیر را شامل شود:
- آزمایشهای آزمایشگاهی برای رد ناهنجاریهای متابولیک
- اشعه X از اشعههای انرژی الکترومغناطیسی برای تولید تصاویر از بافتها، استخوانها و اندامها استفاده میکند و برای تشخیص تومورها یا صدمات استخوانی انجام میشود.
- میلوگرام (میلوگرافی) یک روش تصویربرداری تشخیصی است که ترکیبی از استفاده از ماده مورد نظر تزریقی با اشعه X یا توموگرافی کامپیوتری (CT) برای ارزیابی ناهنجاریهای کانال ستون فقرات، نخاع، ریشههای عصبی و سایر بافتها است.
- تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) یک روش تصویربرداری تشخیصی است که ترکیبی از استفاده از یک آهنربا بزرگ، فرکانسهای رادیویی و یک رایانه برای تولید تصاویر دقیق از بافتهای نرم در بدن است. استخوانها شفافیت تصاویر را مبهم نمیکنند.
- توموگرافی کامپیوتری (CT یا CAT Scan) یک روش تصویربرداری تشخیصی است که ترکیبی از استفاده از اشعه X و فناوری رایانه ای برای تولید نماهای مختلف (برش) های مختلف در همان قسمت بدن است. این تصاویر نمای مفصلی از استخوانها و بافتهای نرم را نشان می دهد.
- مطالعات مربوط به سرعت هدایت عصب (NCV) میتواند مشکلات اعصاب را تشخیص دهد، و اغلب به همراه EMG برای تمایز یک اختلال عصبی از یک اختلال عضله استفاده میشوند.
- الکترومیوگرافی (EMG) برای تشخیص بیماریهای ناشی از مشکلات مربوط به خود ماهیچه استفاده میشود و اغلب با استفاده از NCV برای تمایز یک اختلال ماهیچه از یک اختلال عصبی استفاده میشود.
درمان غیر جراحی و جراحی درد ستون فقرات
بسته به شدت و محل قرارگیری یا وضعیت ستون فقرات شما، راه حل های مختلف درمانی وجود دارد، هم غیر جراحی و هم از نظر جراحی. پزشک ستون فقرات همیشه با شما تصمیم میگیرد تا بهترین گزینه درمانی را بر اساس وضعیت و سبک زندگی منحصر به فرد شما ارایه بدهد، ضمن اینکه اطمینان از اقدامات محافظه کارانه قبل از در نظر گرفتن روشهای جراحی نیز وجود دارد. این مهم است که بدانید که هر مراجعه به پزشک ستون فقرات منجر به جراحی نمیشود. راه حلهای غیرجراحی مانند تزریقات ستون فقرات و ستون فقرات درمانی، در دسترس است. متخصص برای اطلاع از اینکه آیا هر یک از این گزینهها برای شما مناسب است یا خیر به شما مشاوره دهد. شرایط بحرانی یا آسیب دیدگی ستون فقرات میتواند به راه حلهای جراحی نیاز داشته باشد.
فیزیوتراپی
ورزش پایه و اساس درمان درد مزمن کمر است. این یکی از اولین درمانی است که شما باید تحت هدایت پزشک و فیزیوتراپی ستون فقرات امتحان کنید. با این حال، همان مجموعه تمرینات برای همه مؤثر نیست، تمرینات باید متناسب با علائم و شرایط خاص شما انجام شود. حفظ روال ورزش در خانه نیز بخش بزرگی از موفقیت درمان است.
فیزیوتراپی برای کمردرد مزمن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بازآرایی وضعیت ایستایی شما
- آزمایش حدود تحمل درد
- تمرینات کششی و انعطاف پذیری
- تمرینات هوازی
- تمرینات تقویت و ثبات مرکزی
تزریقات ستون فقرات
هنگامی که علائم با درمانهای غیر تهاجمی بهبود نیابد، ممکن است تزریق ستون فقرات مداخلهای انجام شود. اینها ممکن است شامل استروئیدهای اپیدورال، تزریق مفاصل رویه (سطح کوچک و نسبتاً صاف روی یک استخوان یا سطوح سفت دیگر) و تزریقهای خاصرهای خاجی باشد. تزریق ستون فقرات توسط پزشک ستون فقرات با استفاده از فلوروسکوپی (هدایت اشعه ایکس) انجام میشود تا از قرارگیری مناسب سوزن اطمینان حاصل شود، بنابراین دارو به محل مناسب منتقل میشود. در بعضی موارد، تزریق ستون فقرات میتواند در طولانی مدت تسکین درد را فراهم کند و به شما در جلوگیری از نیاز به درمان جراحی کمک کند.