جراحی بسته ستون فقرات برای درمان اسکولیوز، دیسک و سیاتیک

به طور کلی هدف از جراحی بسته ستون فقرات پیدا کردن مهره‌های ستون فقرات و مفاصل و رفع فشار از روی اعصاب نخاعی است که اغلب به دنبال برخی اختلالات از قبیل ناپایداری ستون فقرات، زائده‌های استخوانی، فتق دیسک‌، اسکولیوز یا تومورهای ستون فقرات به وجود می‌آید. پزشک با شما صحبت می‌کنند و بهترین روش جراحی بسته ستون فقرات را برای درمان مشکلات ستون فقرات توصیه خواهد کرد. پزشک خطرات و مزایای نسبی هر یک از روش‌های جراحی را توضیح خواهد داد به علاوه برخی بیماری‌ها و اختلالات وجود دارند که به خوبی با جراحی بسته ستون فقرات درمان می‌‌شوند.

 کاربردهای جراحی بسته ستون فقرات 

برخی از بیماری‌هایی که می‌توان با جراحی بسته ستون فقرات درمان کرد به شرح زیر می‌باشند:

• بیماری تحلیل برنده دیسک
• دیسک کمر 
• تنگی کانال نخاعی ناحیه لومبر
• بد شکلی ستون‌فقرات از قبیل اسکولیوز 
• عفونت ستون فقرات
• ناپایداری ستون فقرات از قبیل لیز خوردگی مهره
• شکستگی فشاری مهره
• تومورهای ستون فقرات

 مزایای عمل بسته کمر چیست؟ 

جراحی ستون فقرات برخلاف جراحی باز ستون فقرات با سرعت بیشتری انجام می‌شود، ایمنی بالاتری دارد و دوران بهبود حاصل از آن کوتاه تر است. این روش علاوه بر کاهش میزان آسیب دیدگی عضلات و بافت‌های نرم با برخی مزایای دیگر همراه است که به شرح زیر می‌باشند:

• از لحاظ زیبایی نتایج بهتری به دست می‌‌آید زیرا برش‌های کوچک تر ایجاد می‌شوند.
• خونریزی حاصل از جراحی کمتر است.
• ریسک بروز آسیب دیدگی عضله کاهش پیدا می‌‌کند زیرا نیازی به ایجاد برش عضله نیست یا برش ایجاد شده کوچک است.
• ریسک بروز عفونت و درد پس از جراحی کمتر است.
• دوران بهبود به سرعت سپری می‌شود و شما به توان بخشی کمتری نیاز خواهید داشت.
• پس از جراحی نیاز کمتری به داروهای مسکن خواهید داشت.

 به علاوه برخی از انواع جراحی بسته ستون فقرات به صورت سرپایی انجام می‌شود و پزشک فقط از بیهوشی موضعی استفاده خواهد کرد و به این ترتیب ریسک بروز واکنش به بیهوشی عمومی به حداقل خواهد رسید.

 انواع تزریق ستون فقرات

تزریق ستون فقرات یک روش تهاجمی است که برای اهداف تشخیصی و درمانی در کاهش درد پایین کمر استفاده می‌شود. هدف اصلی از این تزریق، ارسال داروها به ناحیه‌ای است که در آن درد وجود دارد. اگر تزریق دارو برای اهداف تشخیصی انجام شود، هدف آن این است که پزشک بتواند مشخص کند آیا داروهای استفاده شده تسکین درد را به همراه داشته‌اند یا خیر. در صورتی که پزشک پس از انجام معاینات جسمانی و بررسی سابقه پزشکی به این نتیجه برسد که محل تزریق مسئول ایجاد درد است، تشخیص قطعی قرار می‌گیرد.

تسکین درد ناشی از تزریق دارو برای اهداف تشخیصی به موقت است و معمولاً تنها چند ساعت ادامه دارد. اما وقتی دارو برای اهداف درمانی تزریق می‌شود، تأثیر آن در تسکین درد بیشتر و مدت زمان آن بیشتر است.

 بلاک انتخابی ریشه عصب 

بلاک انتخابی ریشه عصب یکی از رایج ‌ترین انواع تزریق ستون فقرات است که از آن برای درمان یا تزریق درد کمر و پا ناشی از آسیب دیدگی ریشه‌های عصب (یک مجموعه از اعصاب که از نخاع به سراسر ستون فقرات می‌روند) استفاده می‌شود. تحت فشار قرار گرفتن یا التهاب ریشه عصب می‌تواند باعث بروز پادرد شود که اکثر افراد از آن تحت عنوان سیاتیک یاد می‌‌کنند که البته نام واقعی آن رادیکولوپاتی است. اگرچه شواهد موجود در خصوص دقت بلاک انتخابی ریشه عصب محدود است معمولاً این روش برای آن دسته از بیمارانی تجویز می‌شود که علت بروز درد آنها مشخص نیست و درد در سطوح مختلف ستون فقرات احساس می‌‌شود.

 بلاک عصب مفصل فاست ناحیه لومبر

در صورتی که پزشک پس از انجام معاینه جسمانی به این نتیجه برسد که درد شما به مفاصل ناحیه ستون فقرات مربوط می‌شود، ممکن است تزریق در مفصل فاست را به شما پیشنهاد دهد. مفاصل فاست به اتصالاتی گفته می‌شود که بین استخوان‌های ستون فقرات و در دو طرف ستون مهره‌ها قرار دارند. این مفاصل با محدود کردن حرکات اضافی ستون فقرات، پیوستگی آن را افزایش می‌دهند. مفصل فاست یک ناحیه شایع برای بروز آرتروز ستون فقرات است.

شواهد و مدارک قوی نشان می‌دهد که بلاک عصب مفصل فاست ناحیه لومبر را حمایت می‌کند و معمولاً بیماران در حدود ۷۵ تا ۱۰۰ درصد بهبود می‌یابند و درد آنها کاهش می‌یابد. اما باید توجه داشت که تزریق در مفصل فاست تنها برای تسکین درد به مدت موقت است و نمی‌تواند به طور دائمی درد را تسکین دهد. این روش برای افرادی توصیه می‌شود که دچار درد مفصل فاست هستند.

 تزریق درون مفصل ساکروایلیاک 

تزریق درون مفصل ساکروایلیاک شامل تزریق استروئید درون مفصل و اطراف آن است. معمولاً در این روش از تزریق بوتاکس و استروئید برای تسکین درد استفاده می‌شود. در حال حاضر، شواهد و مدارک محدودی درباره تزریق درون و اطراف مفصل ساکروایلیاک وجود دارد. این روش به عنوان یک روش تشخیصی می‌تواند در حدود ۷۵ تا ۱۰۰ درصد تسکین درد را به طور موقت فراهم کند.

روش درمانی دیگری که برای تسکین درد در مفصل ساکروایلیاک وجود دارد، رادیوفرکانسی است. در این روش، گرما به درون مفصل ارسال می‌شود تا در روند انتقال درد اختلال ایجاد شود. تحقیقاتی در این زمینه انجام شده است و نشان داده است که رادیوفرکانسی می‌تواند به طور موقت باعث کاهش درد شود. با این حال، برای بررسی اثربخشی آن در بلند مدت، نیاز به شواهد و مدارک بیشتری وجود دارد.

 تزریق استروئید در فضای اپی دورال 

اگر شما دچار دیسک کمر یا دیسک رادیکولیت هستید پزشک انجام تزریق در فضای اپی دورال را توصیه خواهد کرد. در تزریق اپی دورال دارو به درون فضای اپی دورال تزریق می‌شود. اپی دورال به فضای بیرون به فضای بین طناب نخاعی و کانال مهره‌ها گفته می‌شود که نزدیک نخاع قرار دارد. در مواردی که شما دچار دیسک کمر یا دیسک رادیکولیت هستید پزشک یکی از این روش‌های درمانی را توصیه خواهد کرد: کودال، اینترلامینار‌، یا ترنسفورامینال. همچنین این روش‌ها برای درمان درد حاصل از تنگی کانال نخاعی توصیه می‌شوند. عباراتی که به آن اشاره کردیم به محل و مسیر ورود دارو توسط سوزن مخصوص اشاره دارد. در صورتی که شما دچار درد ناشی از فضای داخل دیسک باشید و درد شما به آسیب دیدگی یافته دیسک ارتباط نداشته باشد پزشک تزریق اپی دورال را توصیه خواهد کرد. در این حالت تزریق کودال یا اینترلامینار توصیه می‌شود.

 روش‌های جراحی کم تهاجمی ستون فقرات 

از آنجایی که اعصاب ستون فقرات مهره‌ها و دیسک‌ها درون ناحیه عمیق بدن قرار دارند هرگونه روش برای افزایش دستیابی به ستون فقرات مستلزم حرکت دادن بافت عضلانی خارج از مسیر خود است. به طور کلی این امر با استفاده از یک روش کوچک و استفاده از وسایل هدایت کننده و دوربین کوچک تصویر برداری محقق می‌شود که دوربین از طریق برش‌های ایجاد شده وارد بدن خواهد شد. برخلاف تصور عموم از لیزر به ندرت برای انجام جراحی کم تهاجمی ستون فقرات استفاده می‌شود. می‌توان از برخی از این روش‌ها برای کاهش تروما در جراحی کم تهاجمی ستون فقرات استفاده کرد. برخی از روش‌هایی که بیشتر برای جراحی ستون فقرات مورد استفاده قرار می‌گیرند به شرح زیر می‌باشند:

 جراحی دیسککتومی‌

دیسک ستون فقرات به حلقه‌های نرم شباهت دارد که توسط درون آن توسط یک ماده نرمال مانند پر شده است و نقش ضربه گیر بین استخوان‌های ستون فقرات را ایفا می‌کند. در صورتی که این حلقه نرم ضعیف شود بافت ژله مانند داخل آن خارج می‌‌شود و وارد فضای کانال نخاعی خواهد شد. بیرون زدگی مواد داخل دیسک باعث می‌شود که به ریشه اعصاب فشار وارد شود و به این ترتیب باعث بروز درد شود. در صورتی که پزشک انجام عمل جراحی را برای تخلیه دیسک فتق یافته توصیه کنند می‌‌توانیم روش جراحی کم تهاجمی را با استفاده از دیلاتور لوله ‌ای و یک میکروسکوپ یا اندوسکوپ انجام داد.

 رفع فشار از روی ستون فقرات

تنگی کانال نخاعی اختلالی است که در آن فضای داخل ستون فقرات کوچک می‌شود به این اختلال به علت تحت فشار قرار گرفتن اعصاب به وجود می‌آید. این امر می‌تواند باعث بروز علائم و نشانه‌های مختلفی از قبیل درد، بی حسی و ضعف عضلات شود. در صورتی که پزشک انجام عمل جراحی را توصیه کند به تخلیه استخوان و بافت نرم می‌‌پردازد که باعث وارد شدن فشار به عصب شده اند و این امر از طریق جراحی کم تهاجمی و با استفاده از دیلاتور لوله ‌ای و میکروسکوپ یا اندوسکوپ انجام می‌‌شود. رایج ترین روش برای رفع فشار از روی اعصاب انجام جراحی لامینکتومی ‌و فرامینوتومی ‌است.

 فیوژن داخل تنهایی ستون فقرات کمری خلفی 

فیوژن داخل تنهایی ستون فقرات کمری خلفی یک روش جراحی کم تهاجمی است که در بیماران مبتلا به درد رادیکولار ناشی از لیز خوردگی مهره، بیماری تحلیل برنده دیسک و دیسک کمر عود کننده یا درد مکانیکی انعکاسی قسمت پایین کمر انجام می‌شود. برای انجام این روش بیمار باید به پشت دراز بکشد تا جراحی بر روی کمر او انجام شود. پزشک با استفاده از دو برش کوچک، پیچ و مهره فلزی رابین سطوح مهره‌ها قرار می‌دهد دیسک بین مهره ای را خارج می‌کند و با استفاده از قطعات فلزی به ثابت کردن و پایدار کردن ناحیه مورد نظر می‌‌پردازد.

 خطرات عمل جراحی چیست؟ 

هر نوع عمل جراحی با خطرات خاص خود همراه است مهم نیست که یک روش جراحی کم تهاجمی است یا پر تهاجمی‌. برخی از خطرات عمل جراحی به شرح زیر می‌باشند ولی فقط محدود به این موارد نیستند:

• بروز واکنش آلرژیک به بیهوشی
• خونریزی غیر قابل انتظار در هنگام جراحی
• بروز عفونت موضعی صرف نظر از اندازه محل برش

 گاهی اوقات این احتمال وجود دارد که جراحی کم تهاجمی اولیه به طور کامل انجام شود و بیمار به جراحی دوم نیاز داشته باشد یا انجام جراحی باز ضرورت پیدا کند.