پارگی جزئی یا کامل تاندون شانه بالا بردن و حرکت بازو را دشوار میکند. ممکن است درد شانه و ضعف بازو داشته باشید. آسیبهای تاندون شانه، اغلب مربوط به افزایش سن است. استراحت، مسکن ها و فیزیوتراپی میتواند به درمان این عارضه کمک کند. برخی از افراد به منظور اتصال مجدد روتاتور کاف پاره شده نیاز به جراحی دارند.
روتاتور کاف چیست؟
شانه انعطاف پذیرترین مفصل بدن است. روتاتور کاف مجموعهای از چهار عضله و تاندون است که به حرکت و تثبیت مفصل شانه کمک میکند:
- سوپرااسپیناتوس، کمک میکنند تا بازو به بالا برود یا بچرخد.
- اینفرااسپیناتوس، این عضله بازو را به خارج میچرخاند.
· ساب اسکاپولاریس، انقباض این عضله موجب چرخش داخلی بازو میشود.
· ترس مینور، این عضله با انقباض خود بازو را به خارج میچرخاند.
هر روز این تاندونها و عضلات شانه تحت فشار زیادی قرار میگیرند.
انواع پارگی تاندون شانه
در بسیاری از موارد، پارگی تاندونها با فرسایش شروع میشود. با پیشرفت آسیب، گاهی اوقات با بلند کردن یک جسم سنگین، تاندون ممکن است به طور کامل پاره شود.
پارگی انواع مختلفی دارد.
· پارگی جزئی. به این نوع پارگی، پارگی ناقص نیز گفته میشود. این نوع پارکی به تاندون آسیب میرساند، اما آن را به طور کامل قطع نمیکند.
· پارگی تمام ضخامت. به این نوع پارگی، پارگی کامل نیز میگویند. تمام تاندون از استخوان جدا میشود. با پارگی تمام ضخامت، اساسا یک سوراخ در تاندون ایجاد میشود.
علل پارگی تاندون شانه
دو دلیل اصلی برای پارگی تاندون شانه وجود دارد: آسیب و فرسایش.
پارگی حاد یا شدید
اگرشما به صورت شدید برروی زمین بیفتید ویا یک وزنه سنگین را با حرکات سریع ازروی زمین بلند کنید میتوانید باعث پاره شدن تاندون شوید این نوع پارگی میتواند براثرآسیبهای دیگر شانه مانند شکستگی استخوان ترقوه شانه وجابه جایی شانه هم اتفاق بیفتد.
پارگی با انحطاط و خرابی تاندون
بیشتر پارگی با انحطاط تاندونها به مرور زمان رخ میدهد. خرابی تاندون با افزایش سن ایجاد میشود. پارگی تاندون معمولا درمفصل بازو رایج است. اگر شما در یکی از شانههای خود دچار خرابی تاندون شدید خطر خراب شدن تاندونهای شانه مخالف درصورتی که هیچ دردی هم احساس نشود بسیار زیاد است.
عوامل متعددی در ایجاد پارگی دژنراتیو یا مزمن روتاتور کاف نقش دارند.
استرس مکرر
تکرار حرکات یکسان در شانه به طرز متعددی میتواند فشار زیادی بر عضلات و تاندونهای روتاتور کاف شانه وارد کند. ورزشهایی مانند بیس بال، تنیس، قایقرانی و وزنه برداری ممکن است شما را در معرض خطر پارگی به دلیل استفاده بیش از حد این مناطق قرار دهند. همچنین، بسیاری از حرفهها و کارهای روزمره نیز میتوانند منجر به پارگی به دلیل استفاده بیش از حد این مناطق شوند.
کمبود خونرسانی
هر چه مسنتر میشویم، خون رسانی در تاندونهای روتاتور کاف ما کمتر میشود. بدون یک خونرسانی مناسب، توانایی طبیعی بدن به منظور ترمیم آسیب دیدگی تاندون مختل میشود. این در نهایت میتواند به پارگی تاندون منجر شود.
اسپورهای استخوانی
خار استخوانی میتواند در بالای استخوان شانه ایجاد شود. هنگامی که بازوی خود را بلند میکنید، این خارهای استخوانی روی تاندون ساییده میشوند. این برخورد شانه باعث ایجاد اصطکاک بین استخوان و تاندون میشود. در نهایت ممکن است باعث ایجاد پارگی جزئی یا کامل شود.
عوامل افزایش احتمال پارگی و کشیدگی تاندون شانه
عوامل زیر ممکن است باعث افزایش خطر آسیب روتاتور کاف شوند:
- سن: هر چه پیرتر میشوید، خطر آسیب روتاتور کاف افزایش مییابد. پارگی روتاتور کاف بیشتر در افراد بالای 60 سال دیده میشود.
- مشاغل ساختمانی: مشاغلی مانند نجاری یا نقاشی در خانه نیاز به حرکات مکرر بازو ، اغلب بالای سر دارد که میتواند به مرور زمان به تاندونهای روتاتور آسیب برساند.
- سابقه خانوادگی: ممکن است یک مولفه ژنتیکی در آسیبهای روتاتور کاف وجود داشته باشد زیرا به نظر میرسد در خانوادههای خاصی بیشتر دیده میشود.
· سیگار کشیدن: سیگار جریان خون و اکسیژن را به بافتهای نرم بدن کاهش میدهد و حساسیت به آسیب را افزایش میدهد و روند بهبود را کند میکند. سیگار کشیدن همچنین میتواند تقویت عضلات و جلوگیری از آسیبهای بعدی را دشوار کند.
علائم پارگی و کشیدگی تاندون شانه
پارگی ناگهانی در شانه میتواند منجر به درد شدید و بیماری فوری در این منطقه شود، همچنین باعث ضعف بازو نیز میگردد. در مورد پارگیهای دژنراتیو، ممکن است ابتدا دردی سبک وجود داشته باشد که با استفاده از مسکنهای غیرتجویزی بهبود مییابد. اما با گذر زمان، درد شدیدتر میشود و مصرف مسکنها تأثیری نخواهد داشت. هرچند همه افراد درد نخواهند داشت، اما بیشتر افراد به شکلها و درجات مختلفی از ضعف بازو و شانه رنج میبرند.
علائم پارگی تاندون شانه عبارتند از:
· دشواری و درد ناشی از بالا بردن بازو
· صداها یا احساسات هنگام حرکت دادن بازو یا صدای کلیک کردن.
· شانه درد که در شب یا هنگام استراحت دادن به بازو بدتر میشود.
· ضعف شانه و داشتن مشکل در بلند کردن وسایل.
تشخیص پارگی و کشیدگی تاندون شانه
در طول معاینه فیزیکی، پزشک روی قسمت های مختلف شانه شما فشار وارد میکند و بازوی شما را در موقعیتهای مختلف حرکت میدهد. او همچنین قدرت عضلات اطراف شانه و بازوها را بررسی خواهد کرد.
در برخی موارد، ممکن است پزشک برخی آزمایشات تصویربرداری را توصیه کند، از جمله:
- اشعه ایکس. اگرچه پارگی روتاتور کاف در اشعه ایکس نشان داده نمیشود، اما این آزمایش میتواند خارهای استخوانی یا سایر علل درد- مانند آروز را مشخص کند.
· سونوگرافی. این نوع آزمایش از امواج صوتی برای تولید تصاویری از ساختارهای درون بدن شما، به ویژه بافتهای نرم مانند ماهیچهها و تاندونها استفاده میکند، و ساختارهای شانه شما را در حین حرکت ارزیابی می کند. همچنین امکان مقایسه سریع بین شانه آسیب دیده و شانه سالم را فراهم میکند.
· تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI).در این فناوری از امواج رادیویی و آهنربای قوی استفاده میشود. تصاویر به دست آمده تمام ساختارهای شانه را با جزئیات بسیار و دقیق نشان میدهند. کیفیت تصاویر تا حد زیادی به کیفیت تجهیزات مورد استفاده بستگی دارد.
درمان غیرجراحی برای پارگی و کشیدگی تاندون شانه
درمانهای محافظهکارانه- مانند استراحت، یخ و فیزیوتراپی- گاهی اوقات تنها چیزی است که برای بهبودی آسیب روتاتور کاف لازم است. در صورت شدید بودن آسیب، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
استراحت
وقتی علائم پارگی تاندون شانه به طور حاد ظاهر میشود، به این معنی است که علائم به صورت ناگهانی بازمیگردند. در این مواقع، استراحت دادن به شانه میتواند مفید باشد و به تسکین و کاهش التهاب آسیب کمک کند. با این حال، برخی از تمرینات ساده میتواند به شما امکان دهد شانه را به گونهای حرکت دهید که فشار بر روتاتور کاف کاهش یابد و در نتیجه التهاب بهبود یابد.
تحرک شانه ضروری است، چرا که در صورت عدم تحرک شانه، مبتلا به عارضه شانه یخ زده خواهید شد.
استفاده از یخ
به منظور تسکین درد و کمک به کاهش التهاب، میتوان از یخ روی شانه استفاده کرد. یخ را میتوان به صورت متناوب و همچنین بعد از فعالیتهایی که باعث درد شانه میشود، استفاده کرد. در حالی که بستههای یخ را میتوان به راحتی در خانه تهیه کرد، برخی از افراد استفاده از بستههای یخی که مخصوص شانه ساخته شدهاند را ترجیح میدهند که خاصیت خنککنندگی یکنواخت برای شانه دارد.
اصلاح فعالیت
یادگیری روشهای صحیح بکارگیری شانه میتواند فشار کمتری به عضلات روتاتور کاف وارد کند. روتاتور کاف تنها چهار ماهیچه از بسیاری از ماهیچههایی که مفصل شانه را احاطه کردهاند، تشکیل میدهد.
فیزیوتراپیست میتواند به شما آموزش دهد که چگونه از سایر عضلات شانه استفاده کنید و کمتر به عضلات روتاتور کاف تکیه کنید.
فیزیوتراپی مهمترین مرحله در درمان پارگی و کشیدگی تاندون شانه است. تقویت عضلات روتاتور کاف برای حفظ عملکرد طبیعی شانه ضروری است. فیزیوتراپیست میتواند تمریناتی را برای کاهش و جلوگیری از عود درد شانه به شما آموزش دهد. فیزیوتراپیست همچنین میتواند درمانهایی را برای تسکین درد و التهاب از جمله اولتراسوند، تحریک الکتریکی و سایر درمانها، به کار گیرد.
داروهای ضد التهاب
مصرف داروهای ضد التهابی میتوانند در کنترل علائم پارگی تاندون شانه مفید باشند. داروهای ضد التهابی را میتوان به طور منظم برای مدت کوتاهی مصرف کرد و سپس تنها در صورت بروز علائم پارگی روتاتور کاف از آنها استفاده کرد.
این داروها تنها باید تحت نظر ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی مصرف شوند، و اغلب به اندازه کافی علائم پارگی روتاتور کاف را تسکین میدهند.
تزریقات
در صورتی که درمانهای محافظه کارانه برای کاهش درد شانه موثر نباشند، پزشک ممکن است تزریق استروئید به مفصل شانه را توصیه کند، به ویژه اگر درد شما با خواب، فعالیتهای روزمره یا فیزیوتراپی تداخل داشته باشد. این تزریقات استروئیدی اغلب به طور موقت مفید هستند، اما باید با احتیاط استفاده شوند، زیرا ممکن است به ضعیف شدن تاندون کمک کنند و در صورت نیاز، موفقیت جراحی را کاهش دهند.
درمان جراحی پارگی تاندون شانه
انواع مختلفی از جراحیها برای تاندون شانه و کشیدگی در دسترس هستند، از جمله موارد زیر:
ترمیم تاندون آرتروسکوپی
در این روش، جراحان یک دوربین کوچک (آرتروسکوپ) و ابزار را از طریق برشهای کوچک وارد میکنند تا تاندون پاره شده را دوباره به استخوان بچسبانند.
ترمیم تاندون باز
در برخی شرایط، ترمیم تاندون باز ممکن است گزینه بهتری باشد. در این نوع جراحیها، جراح از یک برش بزرگتر استفاده میکند تا تاندون آسیب دیده را دوباره به استخوان بچسباند.
جابهجا کردن تاندون
در صورتی که تاندون پاره شده بیش از حد آسیب دیده باشد و نتوان آن را دوباره به استخوان بازو وصل کرد، جراحان ممکن است تصمیم بگیرند که از تاندون نزدیک به عنوان جایگزین استفاده کنند.
تعویض شانه
آسیبهای بزرگ روتاتور کاف ممکن است نیاز به جراحی تعویض شانه داشته باشد. به منظور بهبود پایداری مفصل مصنوعی، یک روش ابتکاری (آرتروپلاستی معکوس شانه) قسمت توپی مفصل مصنوعی را روی تیغه شانه و قسمت سوکت را روی استخوان بازو نصب میکند.
جلوگیری از پارگی و کشیدگی تاندون شانه
در صورتی که در معرض خطر آسیب دیدگی روتاتور کاف هستید یا اگر در گذشته آسیب روتاتور کاف داشتهاید، تمرینات تقویتی روزانه شانه میتواند به جلوگیری از آسیب بعدی کمک کند.
اکثر افراد عضلات جلوی سینه، شانه و بازو را تمرین میدهند، اما تقویت عضلات پشت شانه و اطراف تیغه شانه به منظور بهبود تعادل عضلات شانه نیز به همان اندازه مهم است. پزشک یا فیزیوتراپیست میتواند به شما در ایجاد یک برنامه ورزشی کمک کند.
سوالات متداول
آیا درمانهای غیرجراحی موثر هستند؟
درمانهای غیرجراحی میتوانند علائم پارگی روتاتور کاف را در برخی افراد، نه همه، تسکین دهند. برخی از متغیرهایی که میتوانند بر احتمال موفقیت درمان تأثیر بگذارند عبارتند از اندازه پارگی روتاتور کاف و مدت زمانی که علائم را تجربه کردهاید.
چه زمانی جراحی لازم است؟
تعیین اینکه چه زمانی جراحی لازم است به عوامل مختلفی بستگی دارد. در مورد نیاز به جراحی یا بکارگیری درمانهای غیرجراحی، با ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتیتان صحبت کنید. همانطور که در بالا گفته شد، تمام پارگیهای روتاتور کاف برای تسکین علائم نیاز به جراحی ندارند.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرم؟
در صورتی که هر یک از علائم زیر را تجربه کردید باید با ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی تماس بگیرید:
- درد مزمن شانه و بازو،
- دردی که در شب بدتر میشود یا خواب را مختل میکند.
- قرمزی، تورم یا حساسیت در ناحیه مفصل شانه،
ضعف شانه یا بازو.