درمان پارگی رباط صلیبی (ACL): با جراحی یا بدون جراحی؟

رباط صلیبی قدامی (ACL) یکی از چهار رباط مهم مفصل زانو است که عملکرد زانو را هماهنگ کرده و باعث ثبات مفصل زانو می‌شود. رباط صلیبی زمانی آسیب می‌بیند که نیرویی شدید به طور ناگهانی به زانو وارد می‌شود. با وجود اینکه روش‌های غیرجراحی می‌توانند دامنه حرکتی مفصل زانو را تا حد زیادی بهبود ببخشند اما درمان قطعی پارگی رباط صلیبی تنها به‌وسیله جراحی ممکن است. جراحی به روش بازسازی انجام می‌شود که ثبات زانو را برگردانده و پس از طی دوره توان‌بخشی، امکان بازگشت به فعالیت‌های فیزیکی سنگین‌تر مثل ورزش را فراهم می‌کند.

 بیمار پس از پارگی رباط صلیبی و بهبود تورم، درد، و التهاب آن می‌تواند زندگی خود را بدون متصل بودن این رباط ادامه دهد و عادی راه برود. اما متصل نبودن رباط صلیبی باعث کاهش دامنه حرکتی زانو شده و موجب خالی‌کردن زانو هنگام حرکات چرخشی، و بالارفتن احتمال آسیب‌دیدگی‌های زانو در درازمدت، علی‌الخصوص پارگی مینیسک، می‌شود. متخصصین به افرادی که جوان‌تر هستند، فعالیت بدنی بالایی دارند یا ورزشکار هستند قطعاً جراحی رباط صلیبی را پیشنهاد می‌کنند. اما افراد مسن‌تر که تحرک پایینی دارند می‌توانند با بهره‌گیری از درمان‌های غیرجراحی، بدون رباط صلیبی به زندگی عادی خود بازگردند.

پارگی رباط صلیبی چیست؟

پارگی رباط صلیبی زمانی اتفاق می‌افتد که رباط صلیبی قدامی در مفصل زانو آسیب می‌بیند. رباط صلیبی قدامی یکی از 4 رباطی است که به ثبات مفصل زانو کمک می‌کند. این رباط در مرکز مفصل زانو به‌صورت ضربدری روی رباط صلیبی خلفی قرار گرفته و استخوان ران را به درشت‌نی متصل می‌کند. حرکت‌هایی که فشار ناگهانی به زانو وارد می‌کنند، مثل کاهش ناگهانی سرعت، توقف ناگهانی، چرخش یا تغییر جهت ناگهانی، پریدن و فرود آمدن روی پا ممکن است موجب پارگی رباط صلیبی شوند. در مواردی نیز ضربه ناگهانی به زانو می‌تواند سبب آسیب و پارگی رباط صلیبی شود.

آیا پارگی رباط صلیبی نیاز به جراحی دارد؟

راه‌رفتن بدون رباط صلیبی نیز ممکن است. اما فقدان آن، احتمال وقوع آسیب‌های زانو به‌ویژه پارگی مینیسک را افزایش می‌دهد. ازاین‌رو انتخاب روش درمان باتوجه‌به هدف فرد آسیب‌دیده از درمان و سطح فعالیت‌های زندگی روزمره او متفاوت است. بطور کلی انتخاب روش درمان به چند عامل بستگی دارد:

• سن: هر چه فردِ آسیب دیده جوان‌تر باشد احتمال بیشتری دارد که در آینده دچار آسیب‌های بیشتر زانو شود چرا که افراد جوان فعالیت فیزیکی بیشتری دارند. در مقابل، افراد مسن فعالیت فیزیکی کمتری دارند؛ بنابراین برای افراد جوان درمان جراحی و برای افراد مسن که سبک زندگی آرام‌تری دارند درمان غیرجراحی مناسب‌تر است. با این‌ وجود افراد مسنی که سطح فعالیت نسبتاً بالایی دارند با نظر پزشک می‌توانند جراحی پارگی رباط صلیبی را انجام دهند. ریسک جراحی در این افراد بالاتر از جوانان و میان‌سالان است و به همین دلیل لزوم و امکان جراحی در این افراد بستگی به شرایط کلی سلامت آنان، بیماری‌های زمینه‌ای، سطح فعالیت، و مهم‌تر از همه نظر پزشک دارد.
• فعالیت ورزشی: ورزشکاران در مقایسه با افراد معمولی بیشتر در معرض آسیب‌های زانو قرار دارند و درمان جراحی در مورد آن‌ها اولویت دارد.
• شغل: کسانی که به واسطه شغل خود فعالیت فیزیکی بیشتری دارند نیز بهتر است برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر زانو روش جراحی را انتخاب کنند.
• درجه آسیب: در مورد آسیب‌های درجه 1 و 2 که آسیب رباط نسبی است، امکان انتخاب درمان غیرجراحی وجود دارد، اما آسیب درجه 3 که در آن پارگی رباط صلیبی کامل است، برای بهبود کامل و بازیابی ثبات زانو نیاز به جراحی دارد.

در جدول زیر شیوه درمان پیشنهادی با توجه به شرایط سنی، میزان فعالیت و میزان پارگی رباط صلیبی را به طور خلاصه مشاهده می‌کنید.

در این جدول نیز می‌توانید مقایسه جوانب مختلف درمان غیرجراحی و درمان جراحی پارگی رباط صلیبی را مشاهده کنید.

شروع درمان نیز در دو روش متفاوت است. درحالی‌که درمان جراحی باید پس از رفع درد و ورم و بازیابی دامنه حرکتی شروع شود، درمان غیرجراحی را می‌توان مدت کوتاهی پس از آسیب آغاز کرد. مطالعات نشان می‌دهند بیمارانی که درمان غیرجراحی را ظرف دو هفته از آسیب رباط صلیبی شروع کرده‌اند نسبت به افرادی که پس از گذشت دو هفته اقدام به درمان کرده‌اند، بی‌ثباتی کمتری را در مفصل زانو نشان داده‌اند؛ بنابراین توصیه بر این است که درمان غیرجراحی ظرف دو هفته از آسیب رباط صلیبی آغاز شود و یک برنامه توان‌بخشی دقیق برای تقویت ساختارهای آسیب‌دیده مفصل زانو برای رسیدن به نتایج مطلوب در فرایند بازسازی و بهبود نقطه آسیب طراحی و دنبال شود (منبع).

سیر درمان از لحظه آسیب تا بهبودی کامل

معمولاً پزشک در مورد اینکه کدام نوع درمان برای بیمار گزینه مناسب‌تری است، توصیه‌های لازم را به او می‌کند. اما در کنار آن، آگاهی بیمار از سیر درمان در هر دو گزینه می‌تواند به او کمک کند تصمیم بهتری بگیرد.

سیر درمان بدون جراحی

• مرحله اول – پس از آسیب (تا 2 هفته): مرحله اولیه درمان شامل استراحت و اقدامات ضدالتهابی برای رفع درد، ورم و بازیابی کامل دامنه حرکتی زانو است. ممکن است برای تحمل وزن و راه رفتن به استفاده از زانوبند طبی و عصا نیاز باشد.
• مرحله دوم – توان‌بخشی متوسط (3 تا 5 هفته): اهداف درمان در این مرحله شامل انعطاف و بازیابی قدرت عضلات زانو، افزایش حس عمقی، واکنش‌های عصبی-عضلانی، راه رفتن عادی، بالا رفتن از پله‌ها و از بین رفتن بی‌ثباتی است.
• مرحله سوم – توان‌بخشی آسیب‌های مزمن (6 تا 8 هفته): این مرحله از درمان به تقویت پیش‌رونده عضلات و حفظ انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی زانو می‌پردازد. در این مرحله بیمار باید بتواند دویدن را از سر بگیرد.
• مرحله چهارم – بازگشت به فعالیت شغلی یا ورزش سبک (8 تا 12 هفته): تقویت عضلات و حفظ انعطاف و دامنه حرکتی همچنان در برنامه درمانی قرار دارد. بیمار باید بتواند با حفظ نکات ایمنی به محل کار یا ورزش برگردد. قدرت عضلات چهار سر ران و همسترینگ و همینطور نتیجه تست پرش تک پا باید به بیش از 90% در مقایسه با پای سالم برسد.

سیر درمان با جراحی

• مرحله اول – قبل از جراحی: درمان اولیه پس از پارگی رباط صلیبی شامل استفاده از یخ، محافظت از مفصل به کمک زانوبند و استفاده از عصا است. درمان جراحی پس از فروکش‌کردن درد و تورم و بازیابی دامنه حرکتی زانو انجام می‌شود. اگر زودتر از این زمان اقدام به جراحی شود، زانو بعد از عمل سفت شده و توان‌بخشی بسیار سخت خواهد شد. این زمان بسته به سن فرد و میزان آسیب متفاوت است و ممکن است تا چند هفته طول بکشد.
• مرحله دوم – روز جراحی: جراحی پارگی رباط صلیبی شامل جایگزین‌کردن رباط آسیب‌دیده با گرافت یا بافت پیوندی است. درمان جراحی عموماً به روش آرتروسکوپی انجام می‌شود که یک روش کم تهاجمی با استفاده از برش‌های بسیار کوچک و دوربین است. معمولاً بیمار در همان روز جراحی مرخص خواهد شد.
• مرحله سوم – توان‌بخشی با CPM (هفته اول تا دوم): بلافاصله پس از جراحی، برنامه توان‌بخشی بیمار با استفاده از دستگاه CPM انجام می‌شود. CMP دستگاهی برای توان‌بخشی غیرفعال است تا مفصل را بدون تلاش بیمار حرکت دهد. این دستگاه مفصل را به طور مداوم با سرعت و دامنه حرکتی تعیین شده توسط درمانگر حرکت می‌دهد.

• مرحله چهارم – توان‌بخشی اولیه (هفته دوم تا ششم): با فروکش کردن درد و ورم بیمار می‌تواند با تحمل وزن کامل روی پا بایستد و راه برود. در صورت نیاز بیمار می‌تواند بین 1 تا 6 هفته از عصا استفاده کند. تمرین‌های توانبخشی روی خم کردن زانو، حرکات کششی عضلات پا، حفظ تعادل و راه رفتن تمرکز دارند.
• مرحله پنجم – توان‌بخشی متوسط (هفته ششم تا بیست و چهارم): در هفته ششم تا هشتم که زانو دامنه حرکتی کامل خود را بازیافت، تمرین‌های ورزشی برای تقویت عضلات زانو انجام می‌شود. در ماه چهارم دویدن آهسته با استفاده از بریس (زانوبند) ورزشی مجاز است. بیمار می‌تواند ورزش‌هایی مثل دوچرخه‌سواری و شنا را از سر بگیرد.
• مرحله ششم – توان‌بخشی پیشرفته (از ماه ششم): بعد از 6 ماه بیمار می‌تواند به ورزش برگردد. بااین‌حال بعضی افراد ممکن است به زمان و تمرین بیشتری نیاز داشته باشند و ورزشکاران حرفه‌ای قطعاً به زمان بیشتری نیاز خواهند داشت که ممکن است تا یک سال طول بکشد.

درمان غیرجراحی پارگی رباط صلیبی

در مواردی که رباط صلیبی دارای پارگی نسبی است، یا فرد به دلیل سن بالا یا سبک زندگی، سطوح فعالیت کم خطری دارد، درمان غیرجراحی یا درمان غیرتهاجمی رباط صلیبی می‌تواند اثربخش باشد. درمان غیرجراحی ترکیبی از فیزیوتراپی تخصصی و درمان تزریقی (تزریق پی آر پی و در مواردی پرولوتراپی یا تزریق اوزون) است.

مزایا و خطرات درمان غیرجراحی پارگی رباط صلیبی

دوره اولیه درمان غیرجراحی که با عنوان مرحله حاد پس از آسیب شناخته می‌شود بر حذف علائم حاد شامل درد و ورم و ناتوانی‌های حرکتی ناشی از آسیب متمرکز است. پارگی رباط صلیبی معمولاً موجب همارتروز (خونریزی داخل مفصل)، از دست دادن حرکت، ضعف حاد در اندام درگیر، و کاهش قدرت عضله چهار سر ران می‌شود. برای رفع این آسیب‌ها در مراحل ابتدایی درمان تزریقی، و سپس دیگر روش‌های غیرتهاجمی مثل فیزیوتراپی، ورزش درمانی و … انجام می‌شوند تا بیمار را به فعالیت‌های روزمره زندگی باز گردانند.

1. فیزیوتراپی و تمرین‌های توان‌بخشی

تمرکز فیزیوتراپ در درمان پارگی رباط صلیبی افزایش تعادل، چابکی و قدرت عضلانی است تا فرد بتواند به فعالیت‌های معمول برگردد. در این مسیر فیزیوتراپ برنامه‌ای برای اصلاح حرکات بدنی مشخص می‌کند طوریکه فشار کمتری روی زانو وارد شود. هدف از انجام این حرکات تقویت عضلات اطراف زانو، افزایش انعطاف و دامنه حرکتی، و کاهش درد در ناحیه زانو است. به یاد داشته باشید که برای ایمن و مؤثربودن، تمرین‌های ورزشی باید تحت نظارت پزشک انجام شوند.

به طور معمول برنامه توان‌بخشی باید 4 تا 6 هفته ادامه پیدا کند، مگر اینکه توصیه پزشک خلاف آن باشد. پس از پایان دوره درمان، می‌توان تمرین‌ها را به‌عنوان یک برنامه ورزشی مادام‌العمر برای حفظ سلامت زانوها ادامه داد.

تزریق پلاسمای غنی از پلاکت-PRP

پی آر پی تراپی نوعی درمان ارتوپدی شامل تزریق پلاسمای غنی از پلاکت به محل آسیب است. بدن به طور طبیعی پلاسما تولید می‌کند که حاوی پلاکت است. پلاکت‌ها حاوی غلظت بالایی از فاکتور رشد (نوعی پروتئین که ترمیم سلولی را در بدن تحریک می‌کند) هستند.

برای تولید پلاسمای غنی از پلاکت، مقداری از خون فرد گرفته شده، در یک سانتریفیوژ با سرعت بالا می‌چرخد تا پلاسما و پلاکت از سایر ترکیبات خون جدا شوند. سپس به کمک سونوگرافی، محلول پلاسما به محل آسیب تزریق می‌شود. مزیت این روش این است که بی‌خطر است چرا که حاوی مایعات بدن خود فرد است.

تزریق پلاسما روند بهبود طبیعی بدن را تسریع می‌کند و در موارد بسیاری مؤثر است، از جمله:

• پارگی جزئی رباط که باعث درد مزمن شده و عملکرد ورزشی یا شغلی را مختل کرده
• پارگی رباطی که روند بهبود بسیار کندی دارد
• پارگی مجدد رباط
• پارگی رباط که قبلاً تحت درمان جراحی قرار گرفته

3. اوزون تراپی

در اوزون تراپی از اوزون گرید پزشکی استفاده می‌شود که توسط دستگاه اوزون ساز تولید می‌شود. هدف از درمان افزایش اکسیژن بدن است. سطح اکسیژن بالاتر می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند، و از طریق بازسازی سلولی و جایگزینی یا ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده به بهبود آسیب کمک کند. در واقع، اوزون تراپی به‌مثابه یک آنتی‌اکسیدان یا ضدالتهاب عمل می‌کند. اوزون تراپی مشروط بر آنکه توسط متخصص مجرب انجام شود، روشی بی‌خطر خواهد بود.

4. پرولوتراپی

پرولوتراپی یک درمان مکمل مبتنی بر تزریق برای دردهای اسکلتی-عضلانی است. در این روش حجم نسبتاً کمی از یک محلول تحریک‌کننده (معمولاً دکستروز یا قند) طی چندین جلسه درمان در محل درد در فضای مفصل تزریق می‌شود. هدف از این درمان این است که به بدن کمک کند سریع‌تر خود را ترمیم کند. طول درمان بستگی به میزان درد و آسیب دارد و بسته به توصیه پزشک ممکن است به سه تا شش جلسه نیاز باشد. پرولوتراپی روشی بی‌خطر و معمولاً بدون عارضه جانبی است و می‌تواند به‌عنوان درمان مکمل در کنار روش‌های درمانی دیگر مورد استفاده قرار گیرد.

5. اُرتوکین تراپی

در مراحل اولیه درمان غیرجراحی پارگی رباط صلیبی ممکن است روش ارتوکین تراپی برای کاهش التهاب در ناحیه مفصل زانو تجویز شود. اُرتوکین تراپی روشی بیولوژیکی است که در آن خون بیمار استخراج شده، با کمی دستکاری به عنوان داروی ضدالتهاب مجدداً به بدن تزریق می‌شود. خون از ورید بیمار گرفته می‌شود و در دمای 37 درجه انکوبه می‌شود تا تولید پروتئین ضدالتهابی IL1-Ra را تحریک کند. این پروتئین در آزمایشگاه استخراج می‌شود و سرم به‌دست‌آمده در ناحیه درد تزریق می‌شود.

مراقبت های بعد از درمان غیرجراحی

• بهبودی پارگی رباط صلیبی در درمان غیرجراحی فرایند آسانی نیست و به پیگیری سفت و سخت تمرین‌های فیزیوتراپی و مراقبت از زانو به مدت بسیار طولانی نیاز دارد. بیمار باید در این روند مشارکت فعال داشته باشد و تمرین‌های روزانه را برای بازیابی دامنه حرکتی و قدرت عضلات زانوی خود به طور مرتب انجام دهد.
• طول درمان غیرجراحی پارگی رباط صلیبی متغیر است و تا حد زیادی به اهداف مورد نظر بیمار بستگی دارد. کسانی که شغل پشت‌میزنشینی دارند ظرف یک هفته می‌توانند به محل کار برگردند؛ اما کارگرانی که فعالیت فیزیکی دارند به 6 تا 8 هفته توان‌بخشی نیاز دارند.
• ورزشکاران نمی‌توانند بلافاصله به ورزش برگردند و حتی در صورت آمادگی برای انجام حرکات ورزشی باید از حرکت‌های شدید مثل پریدن، چرخش یا تغییر جهت ناگهانی اجتناب کنند. تلاش برای فعالیت‌های سنگین‌تر قبل از کسب آمادگی لازم می‌تواند منجر به آسیب‌های تازه یا حتی بلندمدت مثل آرتروز زانو شود.
• مصرف غذاهای مغذی برای بازسازی عضلات پس از پارگی رباط صلیبی به‌ویژه برای ورزشکاران امری ضروری است. یک رژیم غذایی متعادل باید شامل پروتئین، کربوهیدرات، میوه و سبزیجات، و همچنین مغزها، دانه‌ها و روغن‌های حاوی امگا 3 باشد. سعی کنید به‌ازای هر کیلوگرم از وزن بدن خود به میزان 1/2 تا 1/5 گرم پروتئین مصرف کنید. میزان مصرف کالری باید متناسب با نیاز فرد تعیین شود. کالری کافی می‌تواند به پیشرفت فعالیت‌های ورزشی در حین فیزیوتراپی کمک کند.

جراحی پارگی رباط صلیبی

افراد جوان‌تر یا ورزشکارانی که دچار پارگی رباط صلیبی شده‌اند، اغلب به طور مکرر با ناپایداری زانو مواجه شده و احتمال آسیب مجدد به زانو در آن‌ها بالا است؛ بنابراین توصیه بر این است که در خصوص این افراد درمان جراحی برای پارگی رباط صلیبی به کار گرفته شود.

1. بازسازی رباط صلیبی

زمانی که رباط صلیبی پاره می‌شود نمی‌توان آن را دوباره به هم دوخت، و رباط باید با استفاده از گرافت یا بافت پیوندی بازسازی شود. گرافت به عنوان داربستی برای رشد رباط جدید عمل می‌کند. گرافت می‌تواند اتوگرافت (از بافت بدن خود بیمار) یا آلوگرافت (بافت اهدایی) باشد. استفاده از انواع مختلف گرافت مزایا و معایبی دارد که با توجه به سن و دامنه فعالیت بیمار باید در نظر گرفته شود.

جراحی بازسازی رباط صلیبی به روش کم‌تهاجمی آرتروسکوپی انجام می‌شود، و بیمار معمولاً در همان روز جراحی با توصیه‌های مراقبتی خاص می‌تواند مرخص شود. در روش آرتروسکوپی، جراح لوله‌ای بسیار باریک را که به یک سر آن دوربین فیلم‌برداری فیبر نوری متصل است از یک شکاف کوچک به‌اندازه یک دکمه وارد مفصل می‌کند و تصویر روی مانیتور بزرگی به نمایش در می‌آید.

زانو با آرتروسکوپی معاینه می‌شود و اگر آسیب‌های دیگری به جز پارگی رباط، مثل پارگی مینیسک یا آسیب‌های عضلانی وجود داشته باشند، درمان می‌شوند. اگر از تاندون کشکک به‌عنوان بافت پیوندی استفاده شود، برش کوچکی در قسمت داخلی پا زیر زانو برای برداشتن گرافت ایجاد می‌شود. هنگام مشاهده داخل مفصل از طریق آرتروسکوپ، از راهنماها برای ایجاد تونل‌های استخوانی در موقعیت دقیق استفاده می‌شود تا امکان جانمایی آناتومیک گرافت فراهم شود. سپس گرافت به داخل تونل‌های استخوانی کشیده می‌شود. برای ثابت نگه داشتن گرافت به دیواره تونل استخوانی از پیچ‌های زیست‌جذب‌پذیر استفاده می‌شود تا پایداری فوری داشته باشد و امکان بهبود پیوند استخوان فراهم شود.

2. ترمیم رباط صلیبی

ترمیم رباط صلیبی روشی است که در آن جراح رباط را بخیه می‌زند، سپس سوراخ‌هایی در استخوان ران ایجاد می‌شوند تا بخیه‌ها و رباط با اتصال به استخوان محکم شوند و انتهای رباط نیز از طریق اتصال به استخوان ساق پا محکم می‌شود. جراح ممکن است از خون و سلول‌های بنیادی بیمار برای تسریع بهبودی استفاده کند. این روش بیشتر در مورد آسیب درجه 2 که پارگی رباط نسبی است انجام می‌شود. مزیت ترمیم رباط صلیبی این است که اگر موفقیت‌آمیز باشد، زانو احساس طبیعی‌تر و بهتری نسبت به عمل بازسازی دارد. بااین‌حال، اکثر جراحی‌های ترمیمی با شکست مواجه می‌شوند. علت این است که آسیب رباط صلیبی معمولاً به‌قدری شدید است که بافت‌های پیرامون آن از مینیسک گرفته تا رباط‌های جانبی نیز آسیب می‌بینند و ترمیم رباط برای تثبیت زانو کافی نیست. به همین علت جراحان برای پارگی رباط صلیبی درجه 2 نیز روش بازسازی رباط را پیشنهاد می‌کنند.

عوارض جراحی پارگی رباط صلیبی

بازسازی رباط صلیبی مثل تمام انواع جراحی‌ها می‌تواند با عوارضی همراه باشد از جمله احتمال آسیب به عصب‌ها، عفونت و سفتی زانو. بااین‌وجود، بازسازی رباط صلیبی همچنان مطمئن‌ترین روش درمان پارگی رباط صلیبی است و طبق گزارش آکادمی جراحان ارتوپد آمریکا بین 82 تا 90 درصد جراحی‌های بازسازی موفقیت‌آمیز بوده و ثبات کامل زانو را به همراه داشته‌اند.

عوارض درمان جراحی پارگی رباط صلیبی

مراقبت‌های بعد از جراحی

• استفاده از داروهای مسکن و یخ برای کاهش درد
• بالا نگه داشتن پا به وسیله پتو یا بالش برای کاهش ورم
• تمیز و خشک نگه داشتن پانسمان جراحی
• خشک کردن محل جراحی پس از دوش گرفتن
• استفاده از زانوبند طبی
• استفاده از عصا برای راه رفتن
• نوشیدن آب و مایعات کافی
• برخورداری از یک رژیم غذایی متعادل (شامل پروتئین، کربوهیدرات، میوه و سبزیجات، مغزها و دانه‌ها، روغن‌های حاوی امگا 3)

سوالات متداول

آیا ممکن است پارگی رباط صلیبی خود به خود ترمیم شود؟

خیر، در صورتی که پارگی کامل باشد این امکان وجود ندارد.

اگر پارگی رباط صلیبی درمان نشود چه اتفاقی می‌افتد؟

در صورت عدم درمان پس از چند هفته زانو دامنه حرکتی خود را به دست می‌آورد و حتی درد هم رفع می‌شود. در این حالت زانو به نظر طبیعی است اما با انجام فعالیت‌هایی مثل دویدن یا چرخیدن ناگهانی، دچار ناپایداری می‌شود و می‌تواند به مینیسک یا غضروف مفصلی آسیب برساند و باعث مشکلات بیشتر زانو شود.

اگر احساس کردم دچار پارگی رباط صلیبی شده‌ام چه باید بکنم؟

بی حرکت بمانید و پا را به وسیله بالش بالا نگه دارید، برای کاهش تورم از یخ روی محل آسیب استفاده کنید، زانو را به وسیله زانوبند یا بانداژ ثابت نگه دارید و سپس در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.

آیا راه رفتن با وجود پارگی رباط صلیبی امکان‌پذیر است؟

بله، پس از رفع درد و ورم اگر آسیب دیگری به زانو وارد نشده باشد، امکان راه رفتن در خط مستقیم و بالا و پایین رفتن از پله‌ها وجود دارد.

آیا امکان رانندگی با پارگی رباط صلیبی وجود دارد؟

بله، معمولاً پس از چند هفته فرد می‌تواند فعالیت‌هایی مثل دوچرخه سواری یا رانندگی را از سر بگیرد.

آیا امکان انجام فعالیت‌های ورزشی در زمان پارگی رباط صلیبی وجود دارد؟

پس از برطرف شدن درد و تورم و بازیابی دامنه حرکتی، به کمک فیزیوتراپی منظم و درمان‌های جانبی امکان بازگشت به فعالیت‌های ورزشی سبک وجود دارد اما انجام فعالیت‌های پرخطر توصیه نمی‌شود.

آیا همه پارگی‌های رباط صلیبی نیاز به جراحی دارند؟

خیر، در بسیاری موارد زانو طی درمان غیرجراحی عملکرد قابل قبولی از خود نشان می‌دهد و بیماران سنین بالاتر و کسانی که سبک زندگی کم تحرکی دارند می‌توانند با روش‌های درمان غیرتهاجمی و توان‌بخشی به زندگی عادی برگردند.

جراحی رباط صلیبی برای چه کسانی ضرورت دارد؟

توصیه می‌شود جوانان و به طور کلی کسانی که سبک زندگی فعال‌تری دارند مثل ورزشکاران، و کسانی که حیطه شغلی‌شان شامل فعالیت فیزیکی بیشتر است درمان جراحی را انتخاب کنند.

چه مدت بعد از پارگی رباط صلیبی می‌توان جراحی را انجام داد؟

زمان استانداردی وجود ندارد چون آسیب‌ها و قدرت افراد متفاوت است. اما بهتر است جراحی را تا رفع درد و ورم و بازیابی کامل دامنه حرکتی به تعویق انداخت که این ممکن است چند هفته طول بکشد.

تا چه مدت می‌توان درمان جراحی پارگی رباط صلیبی را به تأخیر انداخت؟

توصیه بر این است که حداکثر تا 5-6 ماه پس از آسیب در این مورد تصمیم‌گیری شود.

پس از درمان جراحی چه مقدار از توانایی زانو بازیابی خواهد شد؟

پس از جراحی، در صورت تعهد به انجام کامل تمرین‌های توان‌بخشی می‌توان تا 90% از عملکرد قبل از آسیب را بازیابی کرد.

چه مدت پس از جراحی می‌توان به ورزش حرفه‌ای برگشت؟

در صورت مراقبت کامل از زانو و پیگیری کامل تمرین‌های توان‌بخشی می‌توان بین 6 تا 9 ماه پس از جراحی به ورزش حرفه‌ای بازگشت.

چرا روند بهبود پس از جراحی رباط صلیبی اینقدر طولانی است؟

زانو بزرگ‌ترین مفصل بدن است و مسئولیت زیادی در حرکت نیمه پایینی بدن به عهده دارد. علاوه بر این، گردش خون در زانو کم است که روند بهبود را کند می‌کند.

آیا توان‌بخشی پس از جراحی رباط صلیبی ضرورت دارد؟

بله، توان‌بخشی پس از جراحی به دو دلیل انجام می‌شود؛ بازیابی عملکرد و قدرت زانو. بازیابی قدرت بیشتر از عملکرد طول می‌کشد و نیاز به برنامه کامل توان‌بخشی گام به گام دارد.

آیا پارگی جزئی رباط صلیبی (آسیب درجه 2) نیاز به جراحی دارد؟

لزوماً خیر. پارگی جزئی می‌تواند با درمان غیرجراحی بهبود پیدا کند اما خطر بالقوه پارگی کامل رباط در صورت انجام حرکات ورزشی پرخطر همچنان وجود دارد.

آیا احتمال پارگی مجدد رباط صلیبی پس از درمان جراحی وجود دارد؟

بله، احتمال پارگی مجدد رباط صلیبی ظرف 24 ماه اول پس از جراحی 6 برابر بیشتر از یک فرد سالم است.

آیا ممکن است جراحی رباط صلیبی ناموفق باشد؟

بله، با وجود اینکه درصد موفقیت درمان جراحی رباط صلیبی بالا است، اما حدود 10 درصد از جراحی‌ها با شکست مواجه می‌شود (منبع).

آیا می‌توان از پارگی رباط صلیبی جلوگیری کرد؟

با انجام تمرین‌های تقویت کننده پا به خصوص عضلات همسترینگ، و یادگیری تکنیک‌های صحیح پرش، فرود آمدن از پرش و چرخش در فعالیت‌های ورزشی، میتوان احتمال پارگی رباط صلیبی را کاهش داد.

برای کودکان و نوجوانانی که دچار پارگی رباط صلیبی شده‌اند چه درمانی توصیه می‌شود؟

درمان جراحی بازسازی برای نوجوانان از 14-15 سالگی مانعی ندارد، اما در کودکانی که هنوز رشد اسکلتی آنها کامل نشده توصیه بر این است که درمان جراحی تا بلوغ کامل به تعویق بیفتد، چرا که ممکن است سبب ناهنجاری‌های اسکلتی در حین رشد شود.

آیا زنان بیشتر در معرض پارگی رباط صلیبی هستند؟

بله، مطالعات نشان داده است زنان 2 تا 7 برابر بیشتر از مردانی که در ورزش‌های مشابه شرکت می‌کنند، در معرض پارگی رباط صلیبی هستند.